Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu z dnia 11 października 2001 r. (Sygn. akt I SA/Po 903/01)
Data Sunday, 03 November - 09:04:11
Temat: Orzecznictwo


Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu
po rozpoznaniu w dniu 11 października 2001 r. sprawy ze skargi Zarządu Powiatu Pilskiego na rozstrzygnięcie nadzorcze Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 31 stycznia 2001 r. Nr 248/2001 w przedmiocie stwierdzenia wydania z naruszeniem prawa uchwały organu powiatu o zmianach w budżecie - uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze w zakresie stwierdzenia, iż uchwała nr 223/2000 Zarządu Powiatu w Pile z dnia 29 grudnia 2000 r. w sprawie zmian budżetu Powiatu na rok 2000 została podjęta w §1 i §3 z naruszeniem prawa, a w pozostałej części skargę oddala.


Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu z dnia 11 października 2001 r.

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Poznaniu
po rozpoznaniu w dniu 11 października 2001 r. sprawy ze skargi Zarządu Powiatu Pilskiego na rozstrzygnięcie nadzorcze Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 31 stycznia 2001 r. Nr 248/2001 w przedmiocie stwierdzenia wydania z naruszeniem prawa uchwały organu powiatu o zmianach w budżecie - uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze w zakresie stwierdzenia, iż uchwała nr 223/2000 Zarządu Powiatu w Pile z dnia 29 grudnia 2000 r. w sprawie zmian budżetu Powiatu na rok 2000 została podjęta w §1 i §3 z naruszeniem prawa, a w pozostałej części skargę oddala.

UZASADNIENIE

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej uchwałą nr 248/2001 z dnia 31.01.2001 r. stwierdziło, że uchwała nr 233/2000 Zarządu Powiatu w Pile z dnia 29.12.2000 r. w sprawie zmian budżetu powiatu na rok 2000 została podjęta z naruszeniem prawa. W uzasadnieniu organ nadzoru stwierdza, iż wykonanie budżetu powiatu należy do wyłącznej kompetencji zarządu powiatu i powyższych obowiązków zarząd nie może przenieść na inne podmioty i urzędników starostwa. Powyższe stanowisko Kolegium zostało potwierdzone m.in. w wyrokach NSA z dnia 8.09.2000 r., sygn. akt I SA/Po 177/2000 i sygn. akt I SA/Po 623/2000. Postanowienie § 2 przedmiotowej uchwały zarządu stanowiącej o powierzeniu wykonania uchwały określonym urzędnikom starostwa narusza przepisy art. 60 ust. 1 pkt. 3 w zw. z art. 32 ust. 2 pkt. 4 c samorządzie powiatowym. Według organu nadzoru, szczegółowość dokonanych zmian w planie wydatków jest inna od szczegółowości w uchwalonym budżecie. Tymczasem zmiany w planie wydatków dokonane przedmiotową uchwałą nie obejmują zmniejszenia i zwiększenia limitu wydatków wyodrębnionych w poszczególnych rozdziałach. W ramach układu wykonawczego budżetu, zarząd powiatu nie może jednak dokonywać zmian uchwały budżetowej. Nic natomiast nie stoi na przeszkodzie, by w trakcie roku budżetowego zarządu dokonywał zmian w samym układzie wykonawczym budżetu powiatu. Zmiana uchwały powiatu jest czymś jakościowo innym od zmiany układu wykonawczego budżetu. Regionalna Izba Obrachunkowa na zakończenie swego rozstrzygnięcia nadzorczego podnosi wreszcie, iż przedmiotowa uchwała została doręczona organowi nadzoru po upływie roku budżetowego i to spowodowało, iż ograniczono rozstrzygnięcie do wskazania naruszenia prawa.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego - Zarząd Powiatu w Pile wniósł o uchylenie powyższego rozstrzygnięcia nadzorczego. W uzasadnieniu skarżący wskazuje na naruszenie przez organ nadzoru art. 79 ust. 1 ustawy z 5.06.1998 r. o samorządzie powiatowym, gdyż akt nadzoru wydany w dniu 31.01.2001 r. wysłano stronie listem poleconym dopiero w dniu 2.04.2001 r. oraz art. 76 ust. 2 i art. 77 powołanej ustawy powiatowej, gdyż organy nadzoru mogą wkraczać w działalność powiatu tylko w przypadkach określonych ustawami. Ustosunkowując się do kwestionowania przez organ nadzoru legalności dokonanych zmian w układzie wykonawczym budżetu powiatu skarżący podnosi, iż przepisy art. 124 w związku z art. 126 ust. 1 pkt. 1 ustawy o finansach publicznych oraz 53 pkt. 2 ustawy o samorządzie powiatowym nie zostały w podjętej uchwale o zmianie budżetu naruszone. Nie ma więc podstawy do uznania, że zmiana budżetu samorządowego, dokonana w pełnej klasyfikacji budżetowej narusza prawo także wtedy, gdy w uchwale budżetowej wydatki nie są wykazane w pełnej szczegółowości klasyfikacji budżetowej. Zdaniem skarżącego, również powierzenie wykonania uchwały zarządu powiatu o zmianie budżetu pracownikom starostwa nie można uznać jako działanie naruszające prawo.
Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu w odpowiedzi na skargę wniosła o jej oddalenie - podtrzymując uzasadnienie swego rozstrzygnięcia nadzorczego.

Naczelny Sąd Administracyjny, po zapoznaniu się ze stanem faktycznym i prawnym sprawy, zważył co następuje:

Sąd administracyjny nie jest związany granicami wniesionej skargi co oznacza, iż ma on obowiązek rozpoznania sprawy zawartej w rozstrzygnięciu nadzorczym z punktu widzenia zgodności z prawem całego toku postępowania administracyjnego i zastosowania materialnego prawa finansowego. Sąd nie jest przy rozpoznaniu sprawy skrępowany ani sposobem sformułowania skargi, ani użytymi w niej argumentami i wnioskami. Granice rozpoznania skargi, są z jednej strony wyznaczone przez kryterium legalności rozstrzygnięcia nadzorczego, z drugiej natomiast strony przez zasadę reformationis in peius. I tak skład sądzący wskazuje przede wszystkim na to, iż wszelka działalność uchwałodawczą organów powiatu w sprawach budżetowych ma, z mocy prawa, ograniczony zakres czasowy obowiązywania, pokrywający się z okresem roku kalendarzowego. W tej sytuacji rodzi się pytanie o sens władczego wkraczania organu nadzoru finansowego w działalność uchwałodawczą organu powiatu, ta uchwała z mocy samego prawa została wyeliminowana z obrotu prawnego, nie stanowi w momencie podejmowania rozstrzygnięcia nadzorczego przez RIO podstawy do jakiegokolwiek działania w sferze budżetowej samorządu terytorialnego (nie stwarza już w tym momencie jakichkolwiek uprawnień czy obowiązków). Organ samorządowy - nawet gdyby chciał - nie ma żadnych podstaw prawnych do zmiany w takiej sytuacji swej uchwały objętej rozstrzygnięciem nadzorczym. W niniejszej sprawie Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu rozstrzygnięcie nadzorcze dotyczące uchwały Zarządu Powiatu z dnia 29.12.2000 r. w sprawie zmian budżetu powiatu na rok 2000 podjęła w dniu 31.01.2001 r., natomiast to rozstrzygnięcie zostało zainteresowanemu organowi wysłane listem poleconym dopiero w dniu 2.04.2001 r. Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje ponadto na niewłaściwą praktykę orzekania przez RIO o legalności uchwał w sprawach budżetowych w sentencji rozstrzygnięcia nadzorczego. Trudno np. uznać, by § 3 uchwały nr 233/2000 Zarządu Powiatu w Pile z dnia 29 grudnia 2000 r. w sprawie zmian budżetu powiatu na rok 2000, a brzmiący: "Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia" został podjęty z naruszeniem prawa. Organ nadzoru powinien zatem w sentencji swojego rozstrzygnięcia wskazywać konkretnie, jakie jednostki redakcyjne kwestionowanej uchwały zostały podjęte z naruszeniem prawa, a nie stwierdzać ogólnie, że uchwała nr 233/2000... została podjęta naruszeniem prawa. W niniejszej sprawie, już chociażby z tego względu, rozstrzygnięcie nadzorcze nie mogło się ostać w całości. Sąd administracyjny nie dopatrzył się również, iżby w niniejszej sprawie zmiana układu wykonawczego budżetu powiatu pilskiego dokonana uchwała Zarządu Powiatu naruszyła obowiązujące prawo i nie mieściła się w ramach zakreślonych uchwałami rady powiatu w sprawie budżetu powiatu na 2000 r. oraz postanowieniami ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 ze zm.). Zarząd powiatu zmieniając układ wykonawczy budżetu powiatu, nie może jedynie dokonywać zmian samej uchwały budżetowej. Nic natomiast nie stoi na przeszkodzie ku temu, by w trakcie roku budżetowego -. w miarę zmiany warunków, w granicach wyznaczonych uchwałą budżetową rady i uprawnieniami wynikającymi z ustawy o finansach publicznych - dokonywał zarząd zmian w samym układzie wykonawczym budżetu powiatu. Dlatego w przypadku § 1 i 3 uchwały zarządu powiatu z dnia 29.12.2000 r. - uznano skargę za uzasadnioną i na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) uchylono zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze RIO.
Natomiast w świetle art. 60 ust. 2 pkt. 3 ustawy z dnia 5 czerwca o samorządzie powiatowym (Dz.U. Nr 91, poz. 578 ze zm.), iż zarządowi powiatu przysługuje wyłączne prawo dokonywania wydatków budżetowych, zasadne było rozstrzygnięcie nadzorcze w stosunku do § 2 uchwały zarządu powiatu z dnia 29.12.2000 r. Już w szeregu swych poprzednich wyrokach (por. np. wyrok NSA z dnia 8.09.2000 r., sygn. akt I SA/Po 177/2000) wyjaśnił, że brakuje podstaw prawnych do cedowania uprawnień budżetowych zarządu powiatu na urzędników starostwa. Standardem prawnym współczesnych regulacji prawnych jest to, że zarząd jednostki samorządu terytorialnego wykonuje uchwały budżetowe organu stanowiącego i ponosi wyłączną odpowiedzialność za jej wykonanie poprzez instytucję absolutorium budżetowego. Także w swym piśmie procesowym z dnia 4.10.2001 r. strona skarżąca deklaruje, iż poinformowała Kolegium RIO w Poznaniu, że w podejmowanych przez zarząd powiatu uchwałach będzie pomijane postanowienie powierzenia wykonania uchwały budżetowej urzędnikom starostwa. Dlatego w tym zakresie skargę - dotyczącą § 2 uchwały zarządu powiatu z dnia 29.12.2000 r. - na podstawie art. 27 pkt. 1 ustawy o NSA oddalono.


Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=112