Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie z dnia 23 maja 2000 r. (Sygn. akt SA/Rz 6/00)
Data Wednesday, 06 November - 15:48:42
Temat: Orzecznictwo


Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie
po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2000 r. sprawy ze skargi Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie na uchwałę Rady Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych z dnia 9 października 1999 Nr IX/73/99 w przedmiocie wyboru banku do obsługi bankowej budżetu powiatu - stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały.


Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie z dnia 23 maja 2000 r.

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie
po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2000 r. sprawy ze skargi Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie na uchwałę Rady Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych z dnia 9 października 1999 Nr IX/73/99 w przedmiocie wyboru banku do obsługi bankowej budżetu powiatu - stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały.

UZASADNIENIE

Uchwałą nr IX/73/99 z dnia 9.10.1999r. w sprawie wyboru banku do obsługi bankowej powiatu.
Rada Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych uchwaliła:

1) ustala się, że obsługę bankową budżetu Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych wykonywał będzie Bank Spółdzielczy w Sanoku wybrany w trybie określonym w przepisach o zamówieniach publicznych; zasady wykonywania obsługi bankowej określać będzie umowa zawarta między Zarządem Powiatu, a Bankiem.
2) wykonanie uchwały zleca się Zarządowi Powiatu;
3) uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Na uchwałę tą skargę wniosła Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie wnosząc o stwierdzenie jej nieważności. Uzasadniając żądanie skargi Izba naprowadziła, że w dniu 19.10.1999r. wpłynęła do RIO przedmiotowa uchwała. W terminie ustawowym Kolegium RIO zbadało legalność przedmiotowej uchwały i stwierdziło, że uchwała nie narusza prawa (uchwała nr LIV/5630/99 z dnia 9.11.1999r.). W dniu 2.12.1999r. do Izby wpłynęły z Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie protesty grupy radnych Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych: Zygmunta Krasowskiego - radnego Powiatu Bieszczadzkiego, Społecznego Komitetu Ochrony Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych. W pismach tych podniesiono, że podejmując przedmiotową uchwałę został naruszony art. 21 ust. 7 ustawy o samorządzie powiatowym z powodu udziału dwóch radnych (Józefa Guzik i Zygmunt Stram) w głosowaniu, a sprawa dotyczyła ich interesu prawnego a także, iż uchwała została podjęta z naruszeniem § 17 statutu powiatu, ponieważ projekt uchwały nie odpowiadał warunkom określonym w statucie. W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego ustalono, że uchwałą nr I/6/99 z 22.03.1999r. Zarząd Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych powołał komisję do wyłonienia w drodze przetargowej banku do obsługi bankowej budżetu powiatu bieszczadzkiego, która w wyniku prac zaproponowała wybór Banku Spółdzielczego Oddział Sanok. Na sesji w dniu 9.10.1999r. Rada Powiatu dokonała wyboru tego Banku, przy czym w trakcie trwania sesji radny Z.Krasowski wnioskował o zdjęcie z porządku obrad przedmiotowej uchwały. Wniosek ten został w wyniku głosowania odrzucony. Zgodnie z art. 134 ustawy z 26.11.1998r. o finansach publicznych, zamawiającym, jak również uprawnionym do wyboru banku w trybie ustawy o zamówieniach publicznych jest rada powiatu. Rada powiatu nie określiła trybu wyboru banku, a zarząd powiatu przeprowadził postępowanie w trybie przetargu dwustopniowego i za pośrednictwem Komisji Przetargowej dokonał wyboru oferty złożonej przez Bank Spółdzielczy w Sanoku. Wybór ten zatwierdziła Rada Powiatu na sesji w dniu 9.10.1999r. W zatwierdzeniu wyboru uczestniczyło dwóch radnych, którzy są pracownikami wybranego Banku. Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 10.06.1994r. o zamówieniach publicznych osoby te winny być wyłączone z udziału w zamówieniu publicznym po stronie zamawiającego (rady powiatu). Zdaniem Kolegium RIO przepis ten miał nie tylko zastosowanie w tym postępowaniu w stosunku do osób biorących udział w komisji przetargowej, ale również w stosunku do radnych Rady Powiatu, którzy uczestniczyli w zatwierdzeniu wyboru banku i zgodnie z art. 134 ustawy o finansach publicznych wchodzili w skład organu będącego zamawiającym. Osoby te uczestniczyły w wyborze banku ze strony zamawiającego i z tego tytułu uchwała nr IX/73/99 Rady Powiatu, jako podjęta z naruszeniem art. 20 ustawy o zamówieniach publicznych, jest niezgodna z prawem.

Odpowiadając na skargę Rada Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych wniosła o jej oddalenie twierdząc, że zarzut naruszenia prawa jest chybiony. Zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy o zamówieniach publicznych, w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego nie mogą występować w imieniu zamawiającego ani też wykonywać czynności związanych z postępowaniem o zamówieniu publicznych, a także być biegłymi osoby, które przed upływem 3 lat od daty wszczęcia postępowania pozostawały w stosunku pracy lub zlecenia z oferentem albo członkami władz osób prawnych ubiegających się o udzielenie zamówienia. Przepis ten określa krąg osób, które nie mogą brać udziału w procedurze związanej z przeprowadzeniem przetargu, wchodzić w skład komisji przetargowej i czynnościach związanych z przetargiem. Nie określa natomiast czy osoba, która nie uczestniczyła w procedurze przetargowej, nie wchodziła w skład komisji przetargowej, może na podstawie przygotowanej opinii uczestniczyć w wyborze oferty, jeśli zachodzą przesłanki wymienione w tym przepisie. Zdaniem Rady przepis ten ściśle ogranicza się do procedury związanej z postępowaniem przetargowym i nie można stosować go do decyzji z wyborem oferty na podstawie przygotowanej opinii przez komisję przetargową. O tym, że przepis ma zastosowanie wyłącznie do procedury wskazuje art. 72 ust. 2 ustawy, który określa sankcję za naruszenie, jeżeli wynik postępowania ma wpływ na udzielenie zamówienia. W skład komisji przetargowej wchodził Tadeusz Wrona, Wiesław Matuszewski, Stanisław Stąpor, Stanisław Hutek i Krzysztof Zapała. Członkami komisji nie byli: Józefa Guzik i Zygmunt Stram. Na podstawie przedłożonej opinii Rada podjęła uchwałę, gdzie na 23 radnych 14 głosów było za, a 9 głosów przeciwnych. Kwestią sporną jest czy radny Zygmunt Stram i Józefa Guzik powinni byli brać udział w głosowaniu i czy udział tych osób miał wpływ na wybór banku. Zgodnie z art. 21 ust. 7 ustawy o samorządzie powiatu radny nie może brać udział w głosowaniu, jeżeli dotyczy to jego interesu prawnego. Przepis ten zdaniem Rady nie ma zastosowania w tym przypadku, gdyż wymienieni wyżej radni są tylko pracownikami wybranego banku. Nie można przyjąć, że mają oni interes prawny, skoro nie wchodzą w skład organu banku, nie są jego właścicielami, współwłaścicielami, akcjonariuszami. Jeżeli osoby wymienione wyżej nie brałyby udziału w głosowaniu, to Rada i tak dokonałaby takiego wyboru, a wynik głosowania byłby: 12 za, 9 przeciw. Niezależnie od tego Rada wskazała, że skarżący w ramach przeprowadzonej kontroli w lutym 2000, której przedmiotem była m.in. sprawa wyboru banku stwierdził, "że dokonano wyboru najkorzystniejszej oferty". W tej sytuacji wniosek o oddalenie skargi jest zasadny.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga jest uzasadniona.

Stan faktyczny nie jest kwestionowany, gdzie uchwałą nr I/6/99 z 22.03.1999r. Zarząd Powiatu Bieszczadzkiego w Ustrzykach Dolnych powołał komisję do wyłonienia w drodze przetargowej banku do obsługi bankowej budżetu Powiatu Bieszczadzkiego. Komisja ta w wyniku prac zaproponowała wybór Banku Spółdzielczego Oddział Sanok. Na sesji w dniu 9.10.1999r. Rada Powiatu dokonała wyboru tego Banku. W zatwierdzeniu wyboru uczestniczyło dwóch radnych, którzy są pracownikami wybranego Banku. Zgodnie z art. 134 ustawy z 26.11.1998r. o finansach publicznych, zamawiającym, jak również uprawnionym do wyboru banku w trybie ustawy o zamówieniach publicznych jest rada powiatu. Z art. 20 ustawy z dnia 10.06.1994r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. nr 76 poz. 344 ze zm.) wynika natomiast, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego nie mogą występować w imieniu zamawiających ani wykonywać czynności związanych z postępowaniem o zamówienie publiczne, a także być biegłymi osoby, które przed upływem trzech lat od daty wszczęcia postępowania pozostawały w stosunku pracy lub zlecenia z oferentem albo były członkami władz osób prawnych ubiegających się o udzielenie zamówienia. Konsekwencją takich regulacji jest stwierdzenie, że skoro rada powiatu dokonuje wyboru banku do obsługi budżetu powiatu, to żaden z radnych biorących udział w wyborze (głosowaniu), nie może wykonywać czynności związanych z zamówieniem publicznym, jeśli pozostaje w stosunku pracy lub zlecenia z oferentem, albo jest członkiem władz osób prawnych ubiegających się o udzielenie zamówienia. Co więcej, przeszkoda ta istnieje przez 3 lata od ustania wskazanych wyżej okoliczności. Tymczasem w podejmowaniu zaskarżonej uchwały uczestniczyli radni, którzy są aktualnie pracownikami banku wskazanego przez komisję przetargową, a który został następnie wybrany do obsługi budżetu. W doktrynie przyjmuje się, że wskazane osoby z art. 20 pkt 2 ustawy o zamówieniach publicznych, są wyłączone z mocy prawa i powinny wstrzymać się od udziału w postępowaniu oraz winny złożyć stosowne oświadczenie. Nadto protokół powinien zawierać wzmiankę o tym, czy w postępowaniu nie biorą udziału osoby wyłączone z mocy art. 20 ustawy. Natomiast skutki prawne czynności osoby wyłączonej z mocy prawa przyrównać można do skutków w postępowaniu cywilnym, w przypadku rozpoznawania sprawy przez sędziego wyłączonego z ustawy (art. 48 Kpc). W takim przypadku mamy do czynienia z nieważnością postępowania (art. 379 pkt 4 Kpc - zob. Z. Świeboda - Komentarz do ustawy o zamówieniach publicznych, W P 1996, str.44).
Podzielając w całości stanowisko wyżej zaprezentowane stwierdzić należy, że z udziałem w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego osób, o których mowa w art. 20 pkt 1 i 2 ustawy o zamówieniach publicznych, wiąże się skutek w postaci nieważności tego postępowania, przy czym nieważnością dotknięta jest ta część postępowania, w której osoby takie uczestniczyły. W niniejszej sprawie wadą nieważności dotknięta jest uchwała, którą dokonano wyboru banku. Stosownie do przepisu art.21 ustawy z dnia 11 maja 1995r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. nr 74, poz. 368, ze zm.). Sąd sprawuje w zakresie swojej właściwości kontrolę pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zatem kwestia wyboru najkorzystniejszej oferty, czy też braku wpływu na wynik głosowania przez fakt udziału w tym głosowaniu dwóch radnych, będących jednocześnie pracownikami banku, nie może zmienić oceny zaskarżonej uchwały.

Z tych przyczyn Sąd orzekł jak w wyroku, w oparciu o przepis art. 22 ust. 3 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.


Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=126