Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie z dnia 4 marca 1999 r. (Sygn. akt SA/Rz 2202/98)
Data Tuesday, 19 November - 12:01:43
Temat: Orzecznictwo


Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie
po rozpoznaniu w dniu 4 marca 1999 r. sprawy ze skargi Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie na uchwałę Rady Gminy w Jaworniku Polskim z dnia 14 czerwca 1998 r. Nr 145/XXVIII/98 w przedmiocie zaciągnięcia długoterminowej pożyczki – stwierdza nieważność § 1 pkt 1 zaskarżonej uchwały postanawiającego o zaciągnięciu długoterminowej pożyczki w przypadku potrzeby w wysokości do 150.000 zł na realizację zadań inwestycyjnych pod nazwą "gazyfikacja wsi Hucisko Jawornickie-Zagórze oraz wodociąg Zagórze".


Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie z dnia 4 marca 1999 r.

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Rzeszowie
po rozpoznaniu w dniu 4 marca 1999 r. sprawy ze skargi Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie na uchwałę Rady Gminy w Jaworniku Polskim z dnia 14 czerwca 1998 r. Nr 145/XXVIII/98 w przedmiocie zaciągnięcia długoterminowej pożyczki – stwierdza nieważność § 1 pkt 1 zaskarżonej uchwały postanawiającego o zaciągnięciu długoterminowej pożyczki w przypadku potrzeby w wysokości do 150.000 zł na realizację zadań inwestycyjnych pod nazwą "gazyfikacja wsi Hucisko Jawornickie-Zagórze oraz wodociąg Zagórze".

UZASADNIENIE

Uchwałą z dnia 14 czerwca 1998 r. Nr 145/XXVIII/98 Rada Gminy w Jaworniku Polskim postanowiła w. § 1 pkt 1 zaciągnąć w razie potrzeby długoterminową pożyczkę w wysokości do 150.000 złotych na realizację zadań inwestycyjnych pod nazwą "gazyfikacja wsi Hucisko Jawornickie-Zagórze oraz wodociąg Zagórze", zaś w punkcie 2 tegoż paragrafu upoważnić Zarząd Gminy do zaciągania pożyczek i kredytów krótkoterminowych do wysokości 100.000 zł. W § 2 postanowiono, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, a jej wykonanie zleca się Zarządowi Gminy. W § 3 nadzór nad wykonaniem uchwały powierzono Komisji Rewizyjnej. W jej podstawie prawnej Rada powołała art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. c i d ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. Nr 13 poz. 74, z 1996 r. ze zm./.
Skargę na tę uchwałę wniosła Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie działająca na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym wskazanej wyżej, domagając się wstrzymania wykonania jej § 1 pkt 1 i stwierdzenia nieważności tej części uchwały. W uzasadnieniu skargi zarzucono, że uchwała nie zawiera elementów koniecznych do zawarcia umowy o udzielenie kredytu lub pożyczki, takich jak: kwota kredytu, jego przeznaczenie, podmiot udzielający kredytu, okres na jaki ma być zaciągnięty. Jest to niezbędne, jako że rada na zasadzie wyłączności jest uprawniona do podejmowania decyzji w kwestii zaciągania długoterminowych kredytów czy pożyczek. Niezależnie od powyższego w uchwale wbrew wymogowi art. 58 ust. 1 cytowanej ustawy o samorządzie terytorialnym nie wskazano źródła dochodów, z których zobowiązanie to zostanie pokryte. W skardze podniesiono również, że z art. 22 ust. 1 pkt i art. 23 ust. 1 /bez wskazania o jaki akt prawny chodzi/ wynika, że gmina może zaciągać kredyty i pożyczki długoterminowe na finansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach do wysokości określonych w budżecie. W budżecie gminy Jawornik Polski na rok 1998 Rada Gminy nie zaplanowała wydatków na zadanie inwestycyjne p.n. "Gazyfikacja wsi Hucisko Jawornickie - Zagórze" oraz "Wodociąg Zagórze" nie znajdujących pokrycie w planowanych dochodach gmin finansowanych z długoterminowej pożyczki.
W odpowiedzi na skargę Rada Gminy Jawornik Polski wniosła o jej oddalenie. Wyjaśniła też, że Rada Gminy w dniu 14 czerwca 1998 r. na ostatniej sesji swej kadencji doszła do wniosku, po ocenie realizacji zadań gospodarczych i analizie ich finansowego zabezpieczenia, że należy upoważnić Zarząd do ewentualnego zaciągnięcia kredytu w wysokości do 150.000 zł - w razie potrzeby. Zadania te były w toku realizacji i niezapewnienie możliwości zaciągnięcia pożyczki mogłoby spowodować szkody, związane z nieterminową zapłatą dla dostawców. W toku omawiania tych kwestii ustalono, że będą one spłacone przez zarząd ze środków uzyskiwanych od mieszkańców gminy za korzystanie z gazociągów i wodociągów. Przyznając, że uchwała dotknięta jest wadami formalno-prawnymi, Rada podniosła, że winna być ona utrzymana w mocy. Kwestię prawidłowości jej realizacji zabezpieczy Zarząd Gminy. W piśmie procesowym z dnia 12 lutego 1999 r. Wójt Gminy Jawornik Polski wyjaśnił, że zarząd gminy nie wykonywał uchwały i nie zaciągał w 1998 r. na jej podstawie kredytów.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona uchwała w części, w jakiej postanawia o zaciągnięciu w razie potrzeby długoterminowej pożyczki w wysokości do 150.000 zł na realizację zadań inwestycyjnych pod nazwą "gazyfikacja wsi Hucisko Jawornickie-Zagórze" oraz "wodociąg Zagórze" /§ 1 pkt 1/ narusza prawo w sposób istotny. Uchwałę w przedmiocie zaciągania długoterminowych pożyczek może podjąć tylko rada gminy, bowiem art. 18 ust. 2 pkt 9c ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /obecnie gminnym Dz.U. Nr 13, poz. 74 z 1991 r. ze zm./ uprawnienie to zastrzega do jej wyłącznej właściwości. Skoro tak, zasadny jest pogląd wyrażony w skardze, iż uchwała taka musi określać wszelkie elementy konieczne do sporządzenia umowy zawieranej w jej wykonaniu, takie jak: kwota pożyczki, jej przeznaczenie, podmiot udzielający pożyczki, okres, w którym pożyczka będzie spłacona. Gdyby przyjąć inaczej rozstrzygnięcie tych kwestii pozostawałoby w uprawnieniach organu zawierającego umowę w imieniu gminy. Taką z kolei możliwość wyklucza brzmienie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. c, który nie dopuszcza cesji zawartego w nim uprawnienia na jakikolwiek organ gminy (patrz wyrok NSA z 11 stycznia 1996 r., SA/Kr 1694/95), Sąd podziela także stanowisko strony skarżącej, iż zaskarżona uchwała narusza przepis 58 ust. 1 cytowanej ustawy o samorządzie terytorialnym, podług którego uchwały organów gmin dotyczące zobowiązań finansowych wskazują źródła dochodów, z których zobowiązania te zostaną pokryte. W sprawie jest także niekwestionowane, że w budżecie gminy Jawornik Polski - Rada Gminy nie zaplanowała wydatków na inwestycje, na które zaciągnięta ma być pożyczka, nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach gminy finansowanych z długoterminowej pożyczki. Po myśli art. 22 ust. 1 pkt 2 i 23 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin /tekst jednolity Dz.U. Nr 30, poz. 164 z 1998 r./, gmina może zaciągać kredyty i pożyczki na finansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach, ale wyłącznie do wysokości określonej w budżecie gminy. Skoro budżet gminy na wspomniane inwestycje nie przewiduje wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach gminy i nie określa ich wysokości zaskarżona uchwała narusza również te przepisy. Sprzeczność uchwały z przepisami zarówno ustawy o samorządzie terytorialnym /gminnym/ jak ustawy o finansowaniu gmin, czyni naruszenia prawa jakimi jest ona dotknięta - istotnymi. Nie zmienia tej oceny podniesiona w odpowiedzi na skargę okoliczność, że u chwałę podjęto w celu zapewnienia realizacji ważnych zadań gospodarczych będących w toku. Sąd, z mocy art. 21 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. Nr 74, poz. 368/ kontroluje zaskarżone akty, z punktu widzenia ich zgodności z prawem, stąd kryterium celowości nie może być przezeń brane pod uwagę. Okoliczność, iż uchwała nie została wykonana, nie zwalnia Sądu z obowiązku kontroli jej legalności, skoro skarga nie została cofnięta, a uchwała nie została przez Radę uchylona.
Mając na uwadze przytoczone wyżej względy Sąd na podstawie art. 24 ust. 1 cytowanej ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym stwierdził nieważność § 1 pkt 1 zaskarżonej uchwały.


Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=168