Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku z 5 kwietnia 2002 r. (Sygn. akt I SA/Gd 434/01)
Data Thursday, 10 October - 08:51:17
Temat: Orzecznictwo


Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2002 r. sprawy w przedmiocie wysokości wymiaru podatku od nieruchomości na rok 2001 w części co do zastosowania ulg uchyla zaskarżoną uchwalę.



WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2002 r.

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku
w składzie następującym:
Przewodniczący
sędzia NSA A. Stępień (spr.)

Sędziowie NSA
M. Tomaszewska
S. Kozik
Protokolant
J. Denka

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2002 r. sprawy ze skargi Gminy Chełmno na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy z dnia 24 stycznia 2001 r. Nr V/6/01 w przedmiocie wysokości wymiaru podatku od nieruchomości na rok 2001 w części co do zastosowania ulg

uchyla zaskarżoną uchwalę.


Uzasadnienie

W dniu 28 grudnia 2000 r. Rada Gminy w Chełmnie podjęła Uchwałę Nr 161/XXI2000 w sprawie ustalenia wysokości wymiaru podatku od nieruchomości na 2001 r. W uchwale tej podstawowe stawki podatku od nieruchomości od budynków i gruntów wymienionych w art. 5 ust. l pkt. 2,6 i 7 a i c ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9 poz. 31 z późn. zm.) obniżono w stosunku do górnych stawek określonych rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 30 listopada 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 96).
Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych stawki podatku od nieruchomości ustalone przez radę gminy nie mogą być niższe niż 50% górnych stawek określonych przez Ministra Finansów.
W § l pkt. 2 uchwały ustalono ulgę podatkową, dla osób fizycznych i prawnych podejmujących nową działalność gospodarczą, w wysokości 100% lub 50% podatku od budynków związanych z działalnością gospodarczą w zależności od ilości zatrudnionych pracowników. Ponadto, uzależniono stosowanie ulgi od tego czy nowa działalność gospodarcza nie jest kontynuacją działalności prowadzonej na terenie Gminy Chełmno w ciągu ostatnich trzech lat kalendarzowych licząc od dnia złożenia wniosku o zastosowaniu ulgi. Rada Gminy Chełmno ustaliła również dodatkowe ulgi w wysokości 50% i 30% uchwalonych stawek podatku od gruntów dla podmiotów określonych w § l ust. l pkt. 6 i 7a i c.
Uchwałą nr V/6/01 z dnia 24 stycznia 2001 r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy stwierdziło nieważność powyższej uchwały Rady Gminy Chełmno z dnia 28 grudnia 2000 roku w części dotyczącej zastosowania ulg podatkowych ujętych w § l pkt. 2, 6, 7a i c uchwały, podając w uzasadnieniu, że zastosowane w uchwale Rady Gminy zwolnienia i ulgi powodują, że stawki podatku są niższe niż 50% maksymalnych stawek podatku ustalonych Rozporządzeniem Ministra Finansów.
Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9 poz. 31 z późn.zm.) stawki podatku od nieruchomości określone przez Radę Gminy nie mogą być niższe niż 50% górnych stawek określonych każdego roku przez Ministra Finansów w drodze rozporządzenia. Rada Gminy Chełmno określając stawki podatku od nieruchomości na rok 2001 ustaliła podstawowe składki na poziomie nie niższym niż 50% stawek kreślonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 30 listopada 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku i opłatach lokalnych, co było zgodne z prawem.
Jednakże skarżąca Gmina w przedmiotowej uchwale wprowadziła ulgi powodujące obniżenie podstawowej stawki poniżej 50% stawki określanej przez Ministra Finansów. Ulgi te wynoszą od 100% do 50% ustalonej stawki w zależności od ilości zatrudnionych pracowników i okresu prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto, skarżąca gmina określając stawki podatku wprowadziła dodatkową ulgę dla podmiotów określonych w § l ust. l pkt. 6 i 7 a uchwały. Stawki podatku zostały zatem ustalone na poziomie niższym niż 50% ogólnych stawek określanych przez Ministra Finansów.
Wprowadzenie wyżej wymienionych ulg, zdaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy nie ma umocowania w przepisach prawa. Wysokość stawki podatku od nieruchomości jest określona w art. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a minimalna stawka tego podatku w ust. 2 tego artykułu. Natomiast żaden przepis ustawy nie zezwala organowi stanowiącemu na wprowadzenie dalszych ulg od ustalonej stawki podatku.
Art. 7 ust.2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych daje podstawę do wprowadzenia przez radę gminy innych zwolnień. Poprzez zwolnienie należy rozumieć całkowite uwolnienie od podatku określonych kategorii nieruchomości, zbliżonych rodzajowo do kategorii zwolnień określonych w ust. l tego artykułu. Uprawnienie rady do wprowadzenia „innych zwolnień" nie jest tożsame ze stosowaniem ulg w określonym przez radę podatku.
Rady Gminy Chełmno w skardze na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy nr V/6/01 z dnia 24 stycznia 2001 r. stwierdzającą nieważność uchwały Rady Gminy Chełmno nr 161/XX/2000 z dnia 28 grudnia 2000 r. w sprawie wysokości wymiaru podatku od nieruchomości na rok 2000 w części dotyczącej zastosowania ulg podatkowych w wysokości 50 i 30% stawek podatku ujętego w § l pkt. 2, 6 oraz 7 a i c uchwały wniosła o jej uchylenie jako naruszającej przepisy art. 5 ust. l i 2 i art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. Nr 9, poz. 31 z późn.zm.).
W uzasadnieniu skargi podniesiono, że ustalone przez Radę Gminy stawki nie są niższe niż 50% górnych stawek określonych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 30 listopada 1999 r.
Rada Gminy wskazała, że w podjętej uchwale stworzyła system zachęt mających na celu podejmowanie działalności gospodarczej oraz inwestowanie na terenie gminy. Polegał on na tym, że osoby spełniające określone w uchwale Rady Gminy kryteria zwolnione były z podatku od nieruchomości w całości przez okres 2 lat, a w trzecim roku z połowy wymiaru podatku (§ pkt. 2 lit. a).
W § l pkt. 2 lit. b Rada Gminy zwolniła osoby fizyczne i prawne podejmujące nową działalność gospodarczą na terenie gminy i zatrudniające od 11 do 50 osób przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, z podatku przez okres 4 lat, a w piątym roku zwolniła je w połowie. W uchwale zastosowano również inne zwolnienia i ulgi.
W § l pkt. 4 uchwały Rada Gminy mając na uwadze ochronę środowisk najuboższych emerytów i rencistów zwolniła ich w całości z podatku od nieruchomości, a w połowie z podatku od powierzchni gruntów związanych z działalnością gospodarczą. Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy w odpowiedzi na skargę wniosła o jej oddalenie i podtrzymała swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej uchwale. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Skarga Rady Gminy Chełmno na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy jest zasadna.
Zarzuty strony skarżącej sprowadzają się w istocie do zakwestionowania wykładni przepisów art. 5 ust. 2 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych i są one zasadne, gdyż zaskarżona uchwałę narusza w/w przepisy.
Z mocy art. 168 Konstytucji jednostki samorządu terytorialnego mają prawo ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie i ich działania z mocy art. 171 konstytucji podlegaj ą kontroli w zakresie legalności.
Z przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika samodzielność gminy w kwestiach ustalania wysokości stawek podatku i jest to zasadą. Ustawodawca w art. 5 ust. l in fine i ust. 2 w/w ustawy ustalił jedynie górne i dolne granice stawek, jednocześnie w ust. l art. 7 ustawodawca zwolnił od podatku pewne kategorie nieruchomości, zaś w ust. 2 dał radom gmin możliwość wprowadzania innych zwolnień od podatku.
Istotą sporu w sprawie niniejszej było rozstrzygnięcie czy rada gminy może uchwalić również inne zwolnienia niż określone w ustawie, jak również czy mogą być to zwolnienia częściowe. W rozpoznawanej sprawie, zdaniem Sądu, wykładnia przepisów art. 5 ust. 2 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy dokonana przez RIO nie była właściwa. Ograniczenie dotyczące wysokości minimalnej stawki podatku wprowadzone w art. 5 ust. 2 ustawy tyczy się tylko i wyłącznie ogólnych stawek ustalanych uchwałą rady gminy i odczytywanie normy prawnej wynikającej łącznie z przepisów art. 5 ust. 2 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy prowadzi do jednoznacznego wniosku, że samodzielna gmina celem realizacji swojej polityki może w granicach prawa wprowadzać zwolnienia od podatków. Przy czym skoro ograniczenia z art. 5 ust 2 dotyczą jedynie stawek, uznać należy, iż rada gminy ustalając stawki na określonym w tym ustępie art. 5 poziomie, może jednocześnie pewne kategorie nieruchomości zwolnić od podatku w całości. Skoro zwolnienie może być całkowite, brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia by rada gminy nie mogła uchwalić zwolnienia częściowego, gdyż jeśli wolno jej zwolnić w większym zakresie (w całości), to tym bardziej ma takie uprawnienie, by zwolnić w zakresie mniejszym (w części). Zgodne jest to z podstawową regułą wykładni prawa, że komu wolno czynić więcej, temu wolno czynić mniej".
Niniejszy wyrok stanowi kontynuację orzecznictwa podjętego w sprawie I SA/Gd 600/00.
Wobec powyższego należało zaskarżoną uchwałę uchylić w oparciu o art. 22 ust. l i ust. 2 pkt. l w zw. z art. 24 § 2 ustawy z dnia 11 maja 1995r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 z późn.zm.).


Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=2