Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach z dnia 17 listopada 2000 r. (Sygn. akt SA/Ka 2025/00) Data Thursday, 17 April - 08:59:50 Temat: Orzecznictwo Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2000r. sprawy ze skargi Zarządu Miasta Wodzisławia Śląskiego na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach z dnia 27 lipca 2000r. nr 2602/XXXII/2000 w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Zarządu Miasta Wodzisławia Śląskiego - uchyla zaskarżoną uchwałę. Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach z dnia 17 listopada 2000 r. Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2000r. sprawy ze skargi Zarządu Miasta Wodzisławia Śląskiego na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach z dnia 27 lipca 2000r. nr 2602/XXXII/2000 w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Zarządu Miasta Wodzisławia Śląskiego - uchyla zaskarżoną uchwałę. UZASADNIENIE Uchwałą Nr Or I 0151-177/2000 z 5 lipca 2000r. Zarząd Miasta Wodzisławia Śląskiego rozliczył dotację udzieloną z budżetu Miasta na rzecz MKS "Odra" w 1998r i I półroczu 1999r. w ten sposób, że obciążył MKS "Odra" kwotą 130.989,54 zł wydatkowaną tytułem utrzymania I ligowej drużyny piłkarskiej, uznał przedłożone przez MKS "Odra" rozliczenie wydatkowania funduszy klubu na realizację zadań w zakresie kultury fizycznej i sportu, dotyczące szkolenia dzieci i młodzieży w sekcji piłki nożnej i koszykówki w łącznej kwocie 130.989,54 zł i przyjął, że dotacja udzielona Klubowi w roku 1998 i w I półroczu 1999r. została w ten sposób rozliczona. W uzasadnieniu tej uchwały Zarząd Miasta wyjaśnił, że Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach zakwestionowała wydatki miasta dotyczące I ligowej drużyny piłkarskiej MKS "Odra" w wysokości - 98.099,70 zł w 1998r. i 32.889,84 zł w pierwszym półroczu 1999r. Na żądanie zwrotu tych kwot do budżetu Miasta Klub stwierdził, że w tym okresie poniósł znaczne nakłady na sportowe szkolenie dzieci i młodzieży, które mieści się w zadaniach własnych gminy i dlatego zaproponował dokonanie wzajemnych potrąceń należności, co zostało uwzględnione i dokonane w uchwale. Uchwałą Nr 2602/XXXII/2000 z 27 lipca 2000r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach stwierdziło nieważność przedstawionej tu powyżej uchwały Zarządu Miasta Wodzisławia Śląskiego "...z uwagi na istotne naruszenie prawa, polegające na działaniu niezgodnym z zasadą, iż wydatki publiczne dokonywane powinny być w wysokości i terminach, wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań - co narusza art. 28 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych (Dz.U. z 1998r. Nr 155, poz. 1014 z późn. zm. ) oraz udzieleniu pomocy finansowej klubowi sportowemu bez zastosowania ustalonej przez Radę Miasta procedury udzielania dotacji i zawarcia stosownej umowy, czym naruszono art. 118 ust. 2 i 3 ustawy o finansach publicznych". W uzasadnieniu tej uchwały Kolegium RIO stwierdziło, że kwota 130.989,54 zł była wydatkowana przez Miasto nielegalnie, gdyż finansowanie sportu profesjonalnego nie należy do zadań gminy. Zakwestionowana uchwała stanowi próbę "fikcyjnego" uzyskania zwrotu tych pieniędzy i obejścia skierowanego do Zarządu Miasta wniosku, zawartego w wystąpieniu pokontrolnym Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach z 6 marca 2000r., w którym Prezes RIO zalecał podjęcie przez Zarząd Miasta działań mających na celu odzyskanie tych pieniędzy. W dalszej części uzasadnienia uchwały Kolegium RIO stwierdziło, że aby mogło dojść do potrącenia wzajemnych należności konieczne jest aby należności te realnie wystąpiły. Tymczasem brak jest podstaw do twierdzenia, że Miasto Wodzisław Śląski zobowiązane jest do zrefundowania Klubowi MKS "Odra" wydatków poniesionych na szkolenie sportowe dzieci i młodzieży. Nawet jeśli zadania własne gminy obejmują sprawy kultury fizycznej i sportu, to nie oznacza to jeszcze, że ich realizacja musi przybrać formę refundowania przez Miasto wydatków ponoszonych na ten cel przez kluby sportowe. Nie istnieje też żadna umowa pomiędzy Miastem a Klubem, mogąca być podstawą roszczeń ze strony Klubu. Także zaplanowanie w budżecie Miasta w latach 1998 i 1999 wydatków na działalność sportową nie może być podstawą roszczeń Klubu. Kolegium RIO podniosło jednocześnie, że dofinansowanie prowadzonej przez kluby sportowe działalności z młodzieżą powinno mieć, zgodnie z art. 118 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, formę dotacji z budżetu miasta na realizację jego zadań w zakresie kultury fizycznej i powinno odbywać się zgodnie z ust.2 i 3 tego przepisu, a więc w drodze wyłonienia adresata dotacji i zawarcia z nim stosownej umowy dotacyjnej. Konieczne było zatem w tym przypadku działanie zgodne z uchwałą Rady Miejskiej z 30 września 1999r. Nr XI/133/99, co nie zostało spełnione. W skardze na tę decyzję Zarząd Miasta Wodzisławia Śląskiego wniósł o jej uchylenie. Stwierdził w pierwszej kolejności, że udzielenie pomocy finansowej Klubowi "Odra" było zgodne z prawem. Podniósł, że pomocy tej w roku 1998r i I półroczu 1999r nie można było udzielić w oparciu o uchwałę Rady Miejskiej z 30 września 1999r. Nr XI/133/99 z uwagi na datę jej podjęcia. Udzielono jej natomiast zgodnie z przyjętym wcześniej trybem postępowania i nie było konieczne zawarcie z klubem umowy. Wydatki Klubu na szkolenie sportowe dzieci i młodzieży są rzeczywiste i zostały udokumentowane rachunkami. Kolegium RIO wniosło o oddalenie skargi, podtrzymując swe stanowisko w sprawie. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zgodnie z art. 51 ustawy o NSA "Sąd nie jest związany granicami skargi". Przepis ten daje Sądowi podstawę do rozważenia wyłaniającej się w sprawie kwestii natury formalnej, nie podnoszonej przez stronę skarżącą, a związanej z wymogiem właściwego podpisania aktu nadzoru. Konieczność jej rozważenia już na tym etapie rozważań wynika stąd, że poczynione w tym zakresie ustalenia mogą skutkować koniecznością uchylenia zaskarżonego aktu i to bez względu na ocenę kwestii merytorycznej. Wymaga to jeszcze jego uprzedniego przedstawienia od tej strony. Otóż akt ten został podpisany przez Przewodniczącego Kolegium, podpis ten został złożony pod uchwałą i jej uzasadnieniem. Sięgnąć zatem należy do przepisów art. 91 ust. 3 i 5 ustawy o samorządzie gminnym. Tak więc zgodnie z ust. 3 tego artykułu "Rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego". Ust. 5 art. 91 stanowi z kolei, iż "Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio". Z regulacji tej wynikają zasadnicze dla sprawy wnioski. Pierwszy, wypływający bezpośrednio z brzmienia ust. 3 art. 91, jest taki, iż niezbędnymi elementami rozstrzygnięcia nadzorczego są jego uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Drugi, wynikający z odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, a więc jego art. 107, polega na tym, że rozstrzygnięcie nadzorcze powinno być odpowiednio podpisane (art. 107 § 1 k.p.a. stanowi w tym względzie, iż "Decyzja powinna zawierać ..., podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydawania decyzji."). Skoro w przepisie tym mowa o podpisie osoby upoważnionej do wydania decyzji, to w przypadku organu kolegialnego, jakim jest kolegium regionalnej izby obrachunkowej i przy braku regulacji szczególnej, musi być rozumiane jako wymóg podpisania aktu przez wszystkich członków kolegium, którzy brali udział w jego wydaniu. Porównaj w tej kwestii uchwałę siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 września 1992r. sygn. akt III AZP 17/92 (publ. w OSNC 1993/3/25), oraz wyroki NSA: z 24 stycznia 1991r., sygn. akt SA/Gd 1152/90 (ONSA 1991/2/34), z 27 marca 1991r., sygn. akt SA/Kr 162/91 (ONSA 1991/2/42), Z 12 lutego 1991r., sygn. akt SA/Lu 889/90 (OSP 1992/2/27). Podnieść przy tym należy, że nie można uznać, iż regulacją szczególną, pozwalającą odstąpić od przedstawionej tu zasady są przypisy zawarte w rozporządzeniu Prezesa Rady ministrów z dnia 14 stycznia 2000r. w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania (Dz.U. nr 3, poz. 34), a zwłaszcza jego przepis § 4 ust.4, który stanowi, iż "Uchwały kolegium podpisuje prezes izby lub jego zastępca, jeżeli przewodniczył obradom kolegium". Skoro bowiem art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym odsyła w tym zakresie do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, a więc do przepisów ustawowych, to niedopuszczalne jest równoległe i odmienne uregulowanie tych samych kwestii przepisami zawartymi w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów. Zauważyć przy tym trzeba, że art.107 § 1 k.p.a. wymaga podpisu osoby upoważnionej do wydania decyzji, a § 4 ust.4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów zmienia ten wymóg na podpis osoby upoważnionej do podpisywania uchwał w imieniu kolegium. Zgodzić się przy tym należy z prezentowanym w literaturze poglądem, w myśl którego elementy postępowania administracyjnego przed organem kolegialnym w żadnym razie nie mogą być regulowane w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy, nawet gdy - jak to ma miejsce w art. 2 ust. 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych - jest w niej ogólnikowa delegacja do unormowania rozporządzeniem zasad i trybu postępowania (tak J.Borkowski w B.Adamiak, J.Borkowski "Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz", Warszawa 1996r., s. 451-452). Niewzruszalna, w państwie prawnym jest bowiem zasada prymatu ustawy w tworzeniu porządku prawnego, która oznacza w szczególności że ustawodawca nie jest legitymowany do formułowania dyspozycji przewidujących rewidowanie przepisów rangi ustawowej rozporządzeniami, ani też organy wykonawcze nie są legitymowane do rozpościerania treści wydawanych przez siebie aktów na materię już ustawowo uregulowaną (por. W.Zakrzewski w "Zakres przedmiotowy i formy działalności prawotwórczej". Warszawa 1979r., s.208). Przedstawione tu wywody skłaniają zatem do wniosku, iż rozstrzygnięcie nadzorcze kolegium regionalnej izby obrachunkowej, o jakim mowa w art. 91 ustawy o samorządzie gminnym, powinno być podpisane przez wszystkich członków kolegium, którzy brali udział w jego podjęciu. W rozstrzyganej tu sprawie, co już nadmieniono, zaskarżona uchwała popisana została tylko przez Przewodniczącego Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach. Akt ten musi być zatem traktowany jako wydany z naruszeniem prawa - art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym w zw. z art. 107 § 1 k.p.a., co stanowi o konieczności jego uchylenia. Mając to wszystko na uwadze Sąd uchylił zaskarżoną uchwałę w trybie art. 24 ust. 2 ustawy o NSA, zgodnie z którym "Sąd uwzględniając skargę organu gminy na akt nadzoru uchyla ten akt". Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe https://archiwum.rio.gov.pl/ Adres WWW tego artykułu to: https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=219