Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu z dnia 3 października 2001 r. (Sygn. akt I SA/Wr 609/01) Data Tuesday, 29 April - 09:48:24 Temat: Orzecznictwo Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu po rozpoznaniu w dniu 3 października 2001 r. sprawy ze skargi Rady Gminy Murów na uchwałę Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu z dnia 16 stycznia 2001 r. Nr 1/15/2001 w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie zaciągnięcia kredytu obrotowego - oddala skargę. Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu z dnia 3 października 2001 r. Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu po rozpoznaniu w dniu 3 października 2001 r. sprawy ze skargi Rady Gminy Murów na uchwałę Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu z dnia 16 stycznia 2001 r. Nr 1/15/2001 w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały w sprawie zaciągnięcia kredytu obrotowego - oddala skargę. UZASADNIENIE Rada Gminy Murów uchwałą z dnia 14 grudnia 2000 r. (nr XVII/1112/2000) postanowiła zaciągnąć kredyt obrotowy w Banku Spółdzielczym w Łubnianach w kwocie 150.000 złotych, przeznaczony na wypłatę wydatków związanych ze zmianami przepisów Karty Nauczyciela oraz pokrycie kosztów funkcjonowania placówek oświatowych w r. 2000, które to wydatki nie mają pokrycia w dochodach Gminy. Kredyt miałby być spłacony z budżetu lat 2001 i 2002 oraz z dochodów z podatku dochodowego od osób fizycznych. Jako podstawę prawną uchwały powołano przepisy art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. c i art. 58 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. nr 13 poz. 74 z 1996 r. ze zm.) oraz art. 48 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. nr 110 poz. 1255 ze zm.). Wskazana uchwała doręczona została Regionalnej Izbie Obrachunkowej w dniu 27 grudnia 2000 r. Uchwałą z dnia 16 stycznia 2001 r. (nr 1/15/2001) Regionalna Izba Obrachunkowa orzekła o nieważności uchwały Rady Gminy Murów z powodu naruszenia przepisu art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych. W szczególności wywiodła Regionalna Izba Obrachunkowa, że uchwała Rady Gminy Murów odpowiada tak wymogom z przepisu art. 58 ustawy o samorządzie gminnym. Jednakże z działu 79 planu wydatków dotyczących oświaty i wychowania wynika, że planowane wydatki nie znajdują pokrycia w planowanych dochodach Gminy do kwoty 78.865 złotych. Zaciągnięcie kredytu przekraczającego tę kwotę stanowi o naruszeniu przepisu art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych. Ponadto przedmiotowy kredyt został niewłaściwie nazwany kredytem obrotowym, podczas gdy ma on charakter kredytu długoterminowego. Uchwała Regionalnej Izby Obrachunkowej stała się przedmiotem skargi wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez Radę Gminy Murów, która uchwałę w tej kwestii podjęła w dniu 19 lutego 2001 r. (nr XIX/118/2001), powierzając jej wykonanie Zarządowi Gminy. W skardze zarzucono naruszenie przepisu art. 167 ust. 2 Konstytucji RP oraz art. 48 ust. 1 pkt 2 o finansach publicznych. W szczególności Rada Gminy wywiodła, że z przepisu art. 167 ust. 2 Konstytucji nie wynika nakaz posługiwania się określonym rodzajem dochodów dla finansowania konkretnych zadań. Regulacja ta nie pozbawia samorządu gminnego samodzielności i zapewnia stosowanie zasady elastyczności dochodów publicznych a co za tym idzie - możliwość reagowania na zmianę zadań w celu dostosowania dochodów do zmieniającego się poziomu potrzeb. Skarżąca Rada Gminy podnosiła ponadto, że w r. 2000 poza subwencję oświatową na funkcjonowanie placówek oświatowych, wydatkowała kwotę 1.271.190,07 złotych, wobec czego zaciągnięty kredyt służył nie tylko sfinansowaniu skutków zmian w Karcie Nauczyciela, lecz także bieżącemu funkcjonowaniu oświaty. Odpowiadając na skargę Regionalna Izba Obrachunkowa w Opolu wnosiła o jej oddalenie. Wskazano na przepisy art. 48 ust. 1 pkt 1 i pkt 2, art. 49 ust. 1, 109 ust. 3, 112 ust. 2 pkt 3 oraz 124 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach publicznych i stwierdzono, że w ich świetle uchwała Rady Gminy narusza prawo w sposób kwalifikowany. Naczelny Sąd Administracyjny po rozpatrzeniu stanu faktycznego i prawnego sprawy zważył: Nie sposób zakwestionować uprawnienia Gminy do samodzielnego prowadzenia gospodarki finansowej, wynikającego wprost z przepisu art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (tekst jedn. Dz. U. nr 13 poz. 74 z 1996 r.). Jak to wyraźnie stanowi powołany przepis w ust. 2, gospodarka finansowa winna być prowadzona na podstawie budżetu gminy, uchwalanego na rok kalendarzowy. Zasada ta znajduje poparcie w przepisie art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. nr 155 poz. 1014). Powołana ustawa o finansach publicznych stanowi o możliwości pokrywania deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego, przychodami pochodzącymi m.in. z kredytów zaciąganych w bankach krajowych (art. 112 ust. 2 pkt 2). Ogólne zasady zaciągania zobowiązań przez jednostki samorządu terytorialnego uregulowane zostały w rozdziale 4 powołanej ustawy o finansach publicznych. Według przepisu art. 48, jednostki samorządu terytorialnego mogą zaciągać kredyty i pożyczki tak na pokrycie występującego w ciągu roku niedoboru budżetu, jak i na finansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach jednostki. Jednakże uprawnienie jednostki w tym przedmiocie nie pozostaje bez ustawowych ograniczeń, wywodzących się przede wszystkim z powołanej wyżej zasady prowadzenia gospodarki na podstawie budżetu uchwalonego na dany rok kalendarzowy. Trzeba się zatem zgodzić ze stanowiskiem strony przeciwnej, że wszelkie decyzje w zakresie gospodarki finansowej jednostki, w tym także dotyczące sposobów pokrywania deficytu budżetu - muszą wynikać z treści uchwały budżetowej. Tak więc wysokość kredytu lub pożyczki, które mają być przez jednostkę samorządu terytorialnego zaciągnięte bądź na pokrycie niedoboru budżetu, bądź też na sfinansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w dochodach planowanych - winna wynikać z wysokości uchwalonego niedoboru lub kwoty wydatków nie znajdujących pokrycia w dochodach planowanych. Stosownie bowiem do przepisu art. 49 ust. 1 omawianej ustawy o finansach publicznych, suma zaciągniętych kredytów i pożyczek nie może przekroczyć kwoty określonej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego. Tymczasem zaś skarżąca Gmina Murów w uchwale z dnia 14 grudnia 2000 r. (nr XVII/114/2000) podjętej w sprawie dokonania zmian budżetu Gminy na rok 2000, określiła na kwotę 150.000 złotych zwiększenie całego budżetu Gminy oraz kredytu i pożyczki w tejże wysokości. Natomiast zwiększenie wydatków Działu 79, obejmującego oświatę i wychowanie, przewidziano w wysokości 78.865 złotych. Stąd też podjęta w tejże dacie uchwała nr XVII/1112/2000 w sprawie zaciągnięcia kredytu, określająca jego kwotę na 150.000 złotych i ograniczająca jego przeznaczenie w tej kwocie wyłącznie na cele związane z oświatą i wychowaniem, pozostaje w sprzeczności z treścią powołanej uchwały w sprawie dokonania zmian w budżecie Gminy Murów. W szczególności zaś kwota kredytu nie odpowiada wysokości wydatków, zaplanowanej w uchwale na cel mający być pokrytym przez zaciągnięty kredyt. Wskazana sprzeczność stanowi o naruszeniu zasad ustawowych rządzących gospodarką finansową jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności zaś - wymogów związanych z zaciąganiem przez jednostki zobowiązań. Naruszenie to obligowało Regionalną Izbę Obrachunkową do stwierdzenia nieważności uchwały podjętej w przedmiocie zaciągnięcia kredytu. W świetle omówionego stanu prawnego nie ma znaczenia wywód skargi w kwestii wydatków faktycznie dokonanych na oświatę i wychowanie w r. 2000. Nie doszło również do naruszenia przez Regionalną Izbę Obrachunkową przepisu art. 167 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, przepis ten bowiem stanowi, iż dochodami jednostek samorządu terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu Państwa. Żaden z elementów tej zasady nie został przez Regionalną Izbę Obrachunkową zanegowany zaś zaskarżona uchwała dotyczy innej kwestii prawnej. Stwierdzając bezzasadność skargi Gminy Murów, Naczelny Sąd Administracyjny skargę tę oddalił po myśli przepisu art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. nr 74 poz. 368). Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe https://archiwum.rio.gov.pl/ Adres WWW tego artykułu to: https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=226