Regionalne Izby Obrachunkowe

Wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku z dnia 10 września 2003 r. (Sygn. akt SA/Gd 341/03)
Data Thursday, 30 September - 12:48:25
Temat: Orzecznictwo

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku
po rozpoznaniu w dniu 10 września 2003r. sprawy ze skargi RADY GMINY w OSIECZNEJ na uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku z dnia 9 stycznia 2003r. Nr 66/2003 w przedmiocie orzeczenia nieważności części uchwały Rady Gminy w Osiecznej w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości - uchyla zaskarżoną uchwałę.
UZASADNIENIE
Z mocy przepisu § 1 ust. 1 uchwały nr II/15/2002 Rady Gminy W Osiecznej z dnia 10 grudnia 2002r. w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości zwolniono od tego podatku mienie komunalne gminy Osieczna, za które obowiązek podatkowy ciążył na gminie. Jako podstawę prawną wprowadzonego zwolnienia powołano w uchwale art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2002r. Nr 9, poz. 84 i Nr 200, poz. 1683r.).

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, działając na podstawie art. 11 ust. 1 i art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 października 1992r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2001r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.), uchwałą nr 66/2003 z dnia 9 stycznia 2003r. orzekło nieważność § 1 ust. 1 badanej uchwały nr II/15/2002 Rady Gminy w Osiecznej z dnia 10 grudnia 2002r.

W uzasadnieniu stanowiska Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku stwierdziło, że uchwalone zwolnienie od podatku od nieruchomości miało charakter podmiotowy, bowiem wskazywało ono podmiot — właściciela mienia.

Z tego powodu, zdaniem Kolegium, badana uchwała obarczona była wadą o charakterze istotnego naruszenia prawa, polegającą na przekroczeniu przez Radę Gminy w Osiecznej jej uprawnień wynikających z art. 7 ust. 3 cyt. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej jako „ustawa p.o.l."). Przepis ten upoważniał radę jedynie do wprowadzenia zwolnień przedmiotowych. Niedopuszczalne było zatem wprowadzenie do badanej uchwały zwolnienia podmiotowego.

Po podjęciu uchwały przez Radę Gminę w Osiecznej o zaskarżeniu uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku i upoważnieniu Wójta Gminy Osieczna do złożenia skargi w dniu 10 marca 2003r. do sądu administracyjnego wniesiona została skarga, w której wnoszono o uchylenie zaskarżonej uchwały jako niezgodnej z prawem. W uzasadnieniu skargi stwierdzono, że przepis art. 7 ust. 2 upoważniał radę do wprowadzenia innych zwolnień niż określone w ust. 1 art. 7 i to zarówno o charakterze przedmiotowym, jak i podmiotowym. Uchylenie zatem uchwały Rady Gminy w Osiecznej w części odnoszącej się do zwolnienia podmiotowego nie znajdowało uzasadnienia w przepisie art. 7 ust. 2 ustawy p.o.l. w brzmieniu obowiązującym w dniu podejmowania przedmiotowej uchwały.

W odpowiedzi na skargę z dnia 28 kwietnia 2003r. wnoszono o jej oddalenie, jednakże z inną motywacją niż przyjęto w uchwale Kolegium, uznając przy tym zawartą tam argumentację za niezasadną. W odpowiedzi na skargę wyrażono pogląd, iż Rada Gminy w Osiecznej przekroczyła swoje kompetencje określone w art. 7 ust. 2 ustawy p.o.l. z uwagi na 2 to, że uchwalone zwolnienie naruszało zasadę równości obywateli (podmiotów) wobec prawa oraz zasadę równego traktowania ich przez władze publiczne (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP).

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Niewątpliwe jest, co zresztą w ostateczności wynika z treści odpowiedzi na skargę, iż do 31 grudnia 2002r. obowiązywał art. 7 ust. 2 ustawy p.o.l. w takim brzmieniu, że rada gminy może wprowadzić inne zwolnienia niż określone w ust. 1 tegoż artykułu. Zatem przepis ten nie ograniczał kompetencji rady gminy ani w zakresie podmiotowym, ani przedmiotowym. Uchwalając wobec tego w grudniu 2002r. zwolnienie od podatku od nieruchomości na rok podatkowy 2003 Rada Gminy Osieczna upoważniona była do podjęcia stosownej uchwały na podstawie omawianego przepisu. Powołanie w podstawie prawnej badanej uchwały art. 7 ust. 3 ustawy p.o.l. uznać należało za oczywistą omyłkę, gdyż przepis ten wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2003r., o czym poniżej, a zatem nie mógł być świadomie użyty w badanej uchwale. Wskazuje na to również treść skargi. Na marginesie dodać należy, iż zwolnienia podatkowe z mocy ustawy nie podlegają powtórzeniu w uchwale rady gminy.

Począwszy od 1 stycznia 2003r. z mocy przepisu art. 11 ustawy z dnia 30 października 2002r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 200, poz. 1683) art.7 otrzymał taką redakcję, iż w ust. 1 i ust. 2 pomieszczono zwolnienie ustawowe, zaś w dodanym ust. 3 art. 7 zawarto upoważnienie takie, iż rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1. Zatem jest to ograniczenie w kompetencjach rady gminy, które jednakże może skutkować na przyszłość. Innymi słowy ograniczenie to musi być przestrzegane przez radę gminy podczas podejmowania uchwały w sprawie podatku od nieruchomości na rok podatkowy 2004 (tak samo np. w wyroku o sygn. akt I SA/Gd 168/03). Za bezsporne uznać bowiem należy, iż konstrukcja prawno materialna w sensie stawek i zwolnień podatku od nieruchomości na podstawie upoważnień ustawowych może być dokonana w drodze uchwały rady gminy, w stosownej uchwale podjętej przed rozpoczęciem nowego roku podatkowego.

Stąd podniesiony w zaskarżonej uchwale Kolegium zarzut, iż Rada Gminy Osieczna przekroczyła uprawnienia wynikające z art. 7 ust. 3 ustawy p.o.l., co przesądzało o stwierdzeniu nieważności § 1 ust. 1 badanej uchwały, uznać należało za bezzasadny. W ten sposób zaskarżona uchwała - poprzez oparcie jej meritum na podstawie przepisu wchodzącego w życie z dniem 1 stycznia 2003r. i mogącego mieć zastosowanie w następnym roku podatkowym, naruszała przepis art. 7 ust. 2 i 3 ustawy p.o.l.

Konkluzja rozważań Sądu nie zezwala w zasadzie na podjęcie tego wątku podniesionego w odpowiedzi na skargę, którego sedno sprowadzało się do tezy, że wprawdzie uzasadnienie zaskarżonej uchwały było niezasadne, to jednakże wprowadzone badaną uchwałą zwolnienie niezgodne było z zasadami Konstytucji RP, a więc w gruncie rzeczy zaskarżona uchwała zgodna była z prawem i dlatego wnoszono o oddalenie skargi.

Skrótowo jedynie wyjaśnić należy, iż przedmiotem kontroli sądowej była konkretna uchwała Kolegium w tym sensie, że zarówno jej rozstrzygnięcie, jak i uzasadnienie powinno być spójne i odpowiadać przepisom prawa.

Nie bez znaczenia jest również i ta okoliczność, że zaskarżona uchwała w tej postaci, w jakiej została zaskarżona do Sądu, wywarła skutek w zakresie § 1 ust. 1 badanej uchwały, czego wyrazem powinno być opodatkowanie nieruchomości wymienionych w tym przepisie. Utrzymanie zatem w mocy zaskarżonej uchwały z innych względów, które w ogóle nieznane byłyby organowi podejmującemu badaną uchwałę, jak również Sądowi w sensie płaszczyzny, na której następuje kontrola sądowo-administracyjna, stanowiłoby działanie przeciwko ustawom p.o.l. i o NSA, niezależnie od tego, czy wątek naruszenia zasady równości opodatkowania organów władzy i podmiotów można byłoby uznać za prawidłowy.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny na mocy art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995r. o NSA (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) uchylił zaskarżoną uchwałę.

Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=685