Kontrola organizacji i warunków realizacji wychowania fizycznego w szkołach podstawowych i gimnazjach na terenie woj. łódzkiego
Data Friday, 18 May - 15:30:27
Temat: Wyniki kontroli NIK


W październiku 2004r. na stronach internetowych NIK w dziale "Wyniki kontroli" została opublikowana "Informacja o wynikach kontroli organizacji i warunków realizacji wychowania fizycznego w szkołach podstawowych i gimnazjach na terenie województwa łódzkiego " (Nr ewid. 10/2004).

W naszym serwisie prezentujemy skrót prasowy tej informacji natomiast pełny jej tekst można pobrać ze stron NIK.

Kontrola przeprowadzona została jako kontrola planowa, podjęta z inicjatywy Najwyższej Izby Kontroli. Potrzebę przeprowadzenia takiej kontroli sugerowała Izbie Sejmowa Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży.

Celem kontroli było dokonanie oceny prawidłowości i skuteczności działań podejmowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, Kuratorium Oświaty w Łodzi, oraz przez publiczne szkoły podstawowe i gimnazja - dla realizacji zajęć w zakresie kultury fizycznej dzieci i młodzieży.

W toku kontroli ustalono m.in., że badane placówki oświatowe (4 gimnazja i 8 szkół podstawowych) w zdecydowanej większości realizowały zajęcia z wychowania fizycznego w wymiarze czasowym określonym w odpowiednich przepisach.

Tym niemniej stwierdzono np., że edukacja motoryczno-ruchowa w klasach
I-III w jednej z kontrolowanych szkół podstawowych nie odbywała się codziennie, a jej łączny tygodniowy wymiar nie wynosił 3 godziny. W roku szkolnym 2002/2003 w klasie 3 w okresie 13 tygodni (na 37 ogółem), zajęcia ruchowe zostały odnotowane 3 razy w tygodniu, w klasie II tylko przez 19 tygodni zajęcia odbyły się zgodnie z normatywnym wymiarem godzin, a w klasie I tylko przez 24 tygodnie nauczyciele realizowali edukacje motoryczną w pełnym wymiarze czasu. Działania takie były niezgodne z podstawą programową kształcenia zintegrowanego zawartą w rozporządzeniu MENiS z dnia 26 lutego 2002 r.

Nauczyciel nauczania początkowego w powyższej szkole – w trakcie kontroli NIK – dopisał 21 tematów zajęć motoryczno-ruchowych w dzienniku lekcyjnym klasy III w roku szkolnym 2002/2003, za co został ukarany przez dyrektora szkoły upomnieniem.

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła realizację programów i planów nauczania wychowania fizycznego przez badane szkoły podstawowe i gimnazja, jak też prowadzenie związanej z tym procesem dokumentacji.

Przykładowo, jedno z gimnazjów nie posiadało ani programu nauczania w-f zatwierdzonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, ani własnego programu opracowanego przez nauczycieli w-f, co było ewidentnie sprzeczne z postanowieniami stosownego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 24 kwietnia 2002 r.

Nauczyciele ci dysponowali jedynie zatwierdzonymi przez dyrektora szkoły „Rozkładami materiału z wychowania fizycznego dla gimnazjów”. Nie posiadali oni również planów pracy z określonymi wymaganiami edukacyjnymi.

Ustalenia kontroli prowadzą także do wniosku, iż nauczyciele kontrolowanych szkół pomimo tego, że w zdecydowanej większości posiadają niezbędne uprawnienia do nauczania wychowania fizycznego i prowadzenia zajęć motoryczno-ruchowych, to jednak nie zawsze dysponują dostateczną wiedzą w zakresie metodyki nauczania tego przedmiotu.

I tak np. w jednej z kontrolowanych szkół podstawowych nauczyciele w-f wprowadzali trudne elementy, nieopanowane przez uczniów, łącząc je z innymi, również nie utrwalonymi. Takie działania – w ocenie NIK – nie sprzyjały rozwijaniu umiejętności, a wręcz zagrażały bezpieczeństwu dzieci.

Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła brak współpracy części szkół z lekarzem podstawowej opieki medycznej kwalifikującym – po profilaktycznych badaniach lekarskich – uczniów do odpowiedniej grupy ćwiczebnej zajęć w-f i gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej. Np. w jednej ze szkół podstawowych, w zajęciach gimnastyki korekcyjnej uczestniczyły wszystkie dzieci klas I-III, bez skierowań od lekarza sprawującego opiekę nad dziećmi. Zajęcia prowadzone były przez nauczyciela nie posiadającego uprawnień do prowadzenia gimnastyki korekcyjnej.

Takie działania mogły spowodować pogłębienie nierozpoznanych wad postawy u dzieci, np. skoliozy czy płaskostopia.

W ocenie NIK, poważne utrudnienia w realizacji programów nauczania wychowania fizycznego stanowią niewystarczająca baza materialna oraz niepełne zapewnienie uczniom higienicznych i bezpiecznych warunków odbywania zajęć wychowania fizycznego.

I tak np. w dniu 21 maja 2004 r., na podstawie art. 51 ust 1 i 2 ustawy o NIK, poinformowano dyrektora jednej z badanych szkół podstawowych o potencjalnych zagrożeniach dla życia lub zdrowia ludzi na terenie szkoły. Dotyczyło to możliwości porażenia prądem (w ścianach sali gimnastycznej zamontowane były gniazda prądowe z zerwanymi osłonami) oraz zagrożenia innym wypadkiem (prowizoryczna ławka z belki podparta w sposób niestały na 2 leżących na ziemi pustakach). Płaszczyzna sali gimnastycznej była obniżona w stosunku do powierzchni wejść na sale (niebezpieczne progi), a kaloryfery stalowe z ostrymi krawędziami były bez osłon, co przy upadku dziecka stanowiło dodatkowe zagrożenie dla jego zdrowia.

Na pozytywną ocenę zasługują działania urzędów gmin zmierzające do poprawy bazy sportowej szkół, chociaż ocenę tę obniżają stwierdzone dwa przypadki naruszenia ustawy o zamówieniach publicznych przy realizacji szkolnych inwestycji sportowych.

Istotne zastrzeżenia Izby budził także niewystarczający nadzór pedagogiczny nad zajęciami wychowania fizycznego i gimnastyki korekcyjnej sprawowany zarówno przez dyrekcje szkół, jak i przez Kuratorium Oświaty w Łodzi.

Jedną z przyczyn niepełnej realizacji planu mierzenia jakości pracy szkół, w tym nauczania wychowania fizycznego, było nadmierne obciążenie pracą wizytatorów Kuratorium, którzy nadzorowali od 25 do 35 szkół. Tymczasem, według postanowień § 6 ust. 2 rozporządzenia MEN w sprawie organizacji Kuratoriów Oświaty oraz zasad tworzenia ich delegatur, łączną liczbę etatów pracowników zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych ustala się z uwzględnieniem zasady, że na 1 etat nie może przypadać więcej niż 14 nadzorowanych szkół i placówek.

Ustalenia pokontrolne, chociaż dotyczą jedynie szkół w województwie łódzkim – zdaniem NIK – wskazują m.in. na potrzebę podjęcia działań o charakterze systemowym, prowadzących do poprawy działalności organów i instytucji odpowiedzialnych za realizację procesu wychowania fizycznego oraz rehabilitację ruchową dzieci i młodzieży. Stosowne wnioski zostały skierowane do Ministra Edukacji Narodowej i Sportu.
Informacja pochodzi z serwisu internetowego Najwyższej Izby Kontroli http://www.nik.gov.pl
Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=1198