Przygotowanie jednostek sektora publicznego do wykorzystania pomocy finansowej UE w ramach Programu ISPA w obszarze ochrony środowiska w latach 1999 - I półrocze 2002 Data Friday, 16 May - 10:03:52 Temat: Wyniki kontroli NIK W kwietniu 2003 r. na stronach internetowych NIK w dziale "Wyniki kontroli" została opublikowana "Informacja o wynikach kontroli przygotowania jednostek sektora publicznego do wykorzystania pomocy finansowej Unii Europejskiej w ramach programu ISPA w obszarze ochrony środowiska w latach 1999 - I półrocze 2002 (Nr ewid. 55/2003)". W naszym serwisie prezentujemy skrót prasowy tej informacji natomiast pełny jej tekst można pobrać ze stron NIK. Przygotowanie jednostek sektora publicznego do wykorzystania pomocy finansowej UE w ramach Programu ISPA w obszarze ochrony środowiska w latach 1999 - I poł. 2002 (Skrót prasowy) Instrument Przedakcesyjnej Polityki Strukturalnej ISPA, ustanowiony rozporządzeniem Rady WE nr 1267/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r., jest programem finansowej pomocy krajów Unii Europejskiej, mającym na celu udzielenie w latach 2000 – 2006 krajom kandydującym do członkostwa w UE, pomocy finansowej w wysokości ponad 1 mld rocznie dla osiągnięcia standardów unijnych w dziedzinie ochrony środowiska oraz transportu. W ramach tej kwoty Polska może otrzymać co roku od 30 do 37 % środków, tj. 312 - 384,8 milionów euro, w tym od 156 do 192,4 milionów euro na zadania w sektorze ochrony środowiska. Środki funduszu ISPA postawiono do wykorzystania na zadania inwestycyjne i na wsparcie techniczne inwestycji, w wysokości do 75% całkowitych kosztów kwalifikowanych danego zadania. Wartość przedsięwzięcia dofinansowywanego ze środków ISPA nie powinna być niższa niż 5 mln euro. W okresie wrzesień - listopad 2002 r. NIK przeprowadziła kontrolę przygotowania jednostek sektora publicznego do wykorzystania pomocy finansowej Unii Europejskiej w ramach Programu ISPA. Badaniami objęto lata 1999 - I poł. 2002. Kontrola przeprowadzona została u wszystkich uczestników Programu ISPA w sektorze środowisko tj.: w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej, gdzie usytuowany jest Narodowy Koordynator ISPA (NIC - National ISPA Coordinator), w Ministerstwie Finansów, gdzie funkcjonuje Krajowy Urzędnik Zatwierdzający (NAO - National Authorising Officer), w Ministerstwie Środowiska, w którym powołano Sektorowego Pełnomocnika ds. Realizacji Projektów ISPA (SAO - ISPA Sectoral Authorising Officer), w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, będącym Jednostką Wdrażającą Program ISPA oraz u 17 Beneficjentów Końcowych Programu ISPA, realizujących 21 projektów inwestycyjnych, zaakceptowanych przez Komisję Europejską do finansowania ze środków programu ISPA w latach 2000 i 2001. W wyniku kontroli Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła efektywność wdrażania programu ISPA w sektorze środowisko w latach 1999 – I poł. 2002 r. W okresie tym na rachunek Narodowego Funduszu Środków Pomocowych z UE – ISPA, umiejscowiony w NBP, dla sektora środowisko wpłynęły niewspółmiernie niskie, w stosunku do kwot możliwych do uzyskania, środki z Unii Europejskiej, a fundusze pozyskane wykorzystane zostały w nieznacznym stopniu. Kontrola wykazała, że w latach 2000 – I poł. 2002 Komisja Europejska przyznała dofinansowanie z funduszu ISPA dla 23 projektów z dziedziny ochrony środowiska w kwocie ca 575,0 mln euro, co stanowiło ca 60 % całkowitych kosztów kwalifikowanych tych projektów. Do dnia 30 czerwca 2002 r. Komisja przekazała na Narodowy Fundusz Środków Pomocowych z UE – ISPA ca 27,7 mln euro tytułem zaliczek dla 11 projektów oraz zaliczek i płatności końcowej dla 2 projektów pomocy technicznej, tj. ca 5% środków przyznanych. Krajowy Urzędnik Zatwierdzający (NAO) przekazał z Narodowego Funduszu Środków Pomocowych z UE – ISPA (NF ISPA) na Rachunek Bieżący Budżetu Państwa dla Bezzwrotnej Pomocy Zagranicznej ISPA (RBBP) na subkonta projektów 4,9 mln euro. Z kwoty tej Sektorowy Pełnomocnik ds. Realizacji Projektów ISPA (SAO) dokonał przelewu Beneficjentom Końcowym jedynie ca 0,17 mln euro dla 3 projektów inwestycyjnych oraz ca 0,69 mln euro dla 2 projektów pomocy technicznej. Łączna wysokość kwot wypłaconych Beneficjentom Końcowym stanowiła ca 0,15% przyznanej Polsce pomocy z funduszu ISPA w sektorze środowisko. Zaangażowanie środków krajowych na realizację zatwierdzonych projektów wyniosło nieco ponad 1 mln euro, tj. 0,24% kwoty ca 417 mln euro, planowanej do poniesienia z innych źródeł niż fundusz ISPA. Jak wykazała kontrola, przyczyną opóźnień w realizacji projektów były częste zmiany organizacyjne i kadrowe we wszystkich jednostkach odpowiedzialnych za wdrożenie Programu ISPA, braki kadrowe w Ministerstwie Środowiska i niewłaściwy dobór kadr w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, długotrwałe zawieranie Umów Finansowania pomiędzy Ministrem Finansów i Ministrem Środowiska, wielomiesięczne negocjowanie Porozumień o realizacji projektu pomiędzy NFOSiGW a Beneficjentem Końcowym, a w końcu przewlekłe i wielokrotne weryfikowanie dokumentów przetargowych w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz nieprzestrzeganie procedur przetargowych wymaganych przez Komisję Europejską. Powstałe opóźnienia spowodowały konieczność wystąpienia Beneficjentów Końcowych do Komisji Europejskiej o dokonanie zmian zapisów w memorandach finansowych 10 projektów inwestycyjnych, w zakresie ustalonego terminu zakończenia realizacji tych projektów. Wymagane przedłużenie okresu realizacji projektów szacowano na 1 – 3 lat. Dwuletni okres, od podpisania przez Komisję Europejską Memorandum Finansowego dla danego projektu do rozpoczęcia jego realizacji, którego przekroczenie zagraża utratą przyznanego dofinansowania ze środków ISPA, upływał dla 1 projektu we wrześniu 2002 r., dla 6 projektów w grudniu 2002 r. i dla 3 projektów – w marcu 2003 r. Zdaniem Izby dalsze utrzymywanie dotychczasowego tempa realizacji projektów ISPA może spowodować utracenie przez Polskę znacznej części przyznanych środków. Oceniając negatywnie efektywność wdrażania programu ISPA w sektorze środowisko w badanym okresie, w Informacji o wynikach kontroli sformułowane zostały wnioski o charakterze systemowym, mające na celu przyspieszenie i usprawnienie wykorzystania przyznanych Polsce środków pomocowych z omawianego funduszu. Informacja pochodzi z serwisu internetowego Najwyższej Izby Kontroli http://www.nik.gov.pl Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe https://archiwum.rio.gov.pl/ Adres WWW tego artykułu to: https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=269