Wykorzystanie funduszy za płatne parkowanie na drogach publicznych
Data Monday, 26 May - 09:55:23
Temat: Wyniki kontroli NIK


W czerwcu 2002 r. na stronach internetowych NIK w dziale "Wyniki kontroli" została opublikowana "Informacja o wynikach kontroli prawidłowości wykorzystania funduszy za płatne parkowanie na drogach publicznych (Nr ewid. 144/2002)"

W naszym serwisie prezentujemy skrót prasowy tej informacji natomiast pełny jej tekst można pobrać ze stron NIK.


Kontrolę obejmującą lata 1999 – 2001 (3 kwartały) Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła w 26 miastach.

W większości skontrolowanych miast wprowadzenie płatnego niestrzeżonego parkowania nie doprowadziło do zwiększenia rotacji parkujących pojazdów, ograniczenia dostępności określonych obszarów miast dla samochodów lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej.

Uwagę zwraca nagminne nieprzestrzeganie przepisów prawa przez organy administracji publicznej - płatne parkowanie wprowadzane było przez organy do tego nieuprawnione (jeszcze do czasu zakończenia kontroli funkcjonowało ono nielegalnie w 5 miastach), rozciągano strefy parkowania poza teren dróg publicznych, niewłaściwie je oznaczano, a nawet wprowadzano dodatkowe opłaty bez ustawowego upoważnienia (np. za tzw. “identyfikatory”). W 16 ze skontrolowanych miast wprowadzenie opłat parkingowych nie zostało poprzedzone określeniem obszaru występowania znacznego deficytu miejsc parkingowych, co zgodnie z przepisami stanowiło warunek niezbędny dla wprowadzenia opłat parkingowych. Natomiast w 14 miastach płatne miejsca parkingowe wyznaczono bez podstawy prawnej, tj. bez sporządzenia projektów organizacji ruchu na drogach.

Okazało się także, iż większość samorządów lokalnych nie dbało należycie
o dochody z płatnego parkowania. Przed wprowadzeniem opłat zarządy dróg nie oszacowywały przewidywanych wpływów. W 20 miastach opłaty parkingowe były pobierane przez pośredników. Najczęściej były to prywatne spółki lub osoby fizyczne, które do swojej dyspozycji zatrzymywały nawet do 95% kwot pobranych opłat. W 10 miejscowościach zarządy dróg lub zarządy miast nie egzekwowały należnych im wpływów od przedsiębiorców, którym powierzono inkasowanie opłat.

W 16 miastach kierowcy uchylający się od wniesienia opłaty parkingowej nie ponosili z tego tytułu żadnych konsekwencji, gdyż właściwe rady nie ustanowiły stawek dodatkowych opłat, które należało pobierać w tego rodzaju sytuacjach. Natomiast w 10 pozostałych miastach osoby, które nie wniosły opłat parkingowych nie były obciążane opłatą podwyższoną lub nie podejmowano wobec nich działań windykacyjnych. Większość zarządców dróg nie podejmowało windykacji wobec kierujących pojazdami zarejestrowanymi poza miejscowością, w której pojazd został zaparkowany. Barierą było bowiem ustalenie danych osobowych kierowców. Utracone z powyższych przyczyn przychody zarządów dróg wyliczono na 9,3 mln zł.

W Warszawie nie została ustalona opłata za zastrzeżenie na wyłączność wydzielonego stanowiska postojowego, tzw. koperty. Od parkujących na tych stanowiskach nie były więc pobierane żadne opłaty. Utracone roczne dochody z tego tytułu oszacowano na 3,6 mln zł.

W miastach, w których opłaty pobierały inne jednostki niż zarządy dróg, pozostające do dyspozycji zarządów kwoty były pomniejszone nie tylko o prowizję tych jednostek, ale także o 22% podatek od towarów i usług (VAT) należny z tytułu wykonywania usługi poboru opłat. Ponadto w 6 miastach opłaty parkingowe, tj. opłaty administracyjne, były bezzasadnie obciążane tymże podatkiem. Z tego tytułu tylko przychody Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie zostały uszczuplone w skontrolowanym okresie o 4,5 mln zł.

W połowie skontrolowanych miast stosowano nielegalne zwolnienia od wnoszenia opłat parkingowych. Takie przywileje dotyczyły najczęściej radnych i pracowników jednostek samorządowych.

Nie były właściwie wykorzystywane środki pozyskane z opłat parkingowych.

Z uzyskanych w skontrolowanych miastach w zbadanym okresie wpływów w wysokości 113 mln zł, na remonty dróg przeznaczono jedynie 21 mln zł. Pozostałe środki wykorzystane zostały na prowizje podmiotów inkasujących opłaty lub bezprawnie wykorzystano na cele inne, niż utrzymanie dróg (np. 12,6 mln zł umieszczono na lokatach bankowych).

Wymogów określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie spełniało wydane przez Radę Ministrów rozporządzenie w sprawie wprowadzenia opłat za parkowanie, upoważniające rady miast (gmin) do wprowadzania tego rodzaju opłat, a tym samym do stanowienia w tym zakresie przepisów prawa miejscowego. Organy samorządu terytorialnego mogą bowiem stanowić przepisy prawa miejscowego wyłącznie na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach.

W wyniku kontroli, oprócz wniosków adresowanych do kierowników skontrolowanych jednostek mających na celu ograniczenie negatywnych skutków ujawnionych uchybień i nieprawidłowości, NIK przedkłada także wnioski o charakterze legislacyjnym, w tym wnioski zmierzające do usunięcia stwierdzonych rozbieżności pomiędzy przepisami rozporządzenia Rady Ministrów, a postanowieniami Konstytucji RP.

Informacja pochodzi z serwisu internetowego Najwyższej Izby Kontroli http://www.nik.gov.pl
Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=286