Gospodarka zasobami mieszkaniowymi gmin
Data Tuesday, 12 August - 11:01:26
Temat: Wyniki kontroli NIK


W lipcu 2003 r. na stronach internetowych NIK w dziale "Wyniki kontroli" została opublikowana "Informacja o wynikach kontroli gospodarki zasobami mieszkaniowymi gmin (Nr ewid. 96/2003)".

W naszym serwisie prezentujemy skrót prasowy tej informacji natomiast pełny jej tekst można pobrać ze stron NIK.

Gminy nie w pełni wywiązywały się z ustawowych zadań w zakresie gospodarowania komunalnymi zasobami mieszkaniowymi – stwierdzają inspektorzy NIK. Niedostateczne w stosunku do potrzeb finansowanie przyspieszało degradację zasobów. Znaczna ich część nie miała uregulowanego stanu prawnego, co utrudniało racjonalną nimi gospodarkę.

Kontrolę planowaną, koordynowaną przez warszawską Delegaturę, Izba podjęła z inicjatywy własnej i przeprowadziła w okresie 9.08 – 31.12.2002 r. Objęto nią lata 2000 – 2001 i pierwszą połowę 2002 roku. Zbadano 20 urzędów gmin miejskich, 20 zarządców gminnych zasobów mieszkaniowych i jeden gminny ośrodek pomocy społecznej pod kątem:
  • zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej
  • zarządzania zasobami mieszkaniowymi gmin
  • stanu i utrzymania zasobów
  • finansowania i kosztów ich utrzymania.
Komunalne zasoby mieszkaniowe 20 skontrolowanych gmin ( 2621 budynków z 22.274 mieszkaniami) na koniec 2001 r. składały się w znaczącej części z budynków starych, pozbawionych niektórych instalacji i wymagających remontu.

Najważniejsze ustalenia kontroli:
  • 14 urzędów gmin nie posiadało wieloletniego programu gospodarowania zasobami; tylko w 4 z nich przygotowano projekty takich programów, a 2 posiadały strategię mieszkaniową;

  • 2 urzędy nie uchwaliły zasad wynajmowania lokali na podstawie ustawy o ochronie praw lokatorów;

  • Gminną substancją mieszkaniową zarządzały najczęściej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – w 14 gminach, w tym także towarzystwa budownictwa społecznego (TBS) - w 6 gminach. W pozostałych 6 gminach zasobami zarządzały zakłady budżetowe;

  • W 10 przypadkach przekazano spółkom prawa handlowego zasoby w zarząd z pominięciem przepisów ustawy o zamówieniach publicznych, co było niezgodne z ustawami o gospodarce komunalnej oraz gospodarce nieruchomościami;

  • Wszystkie zakłady budżetowe gospodarowały także budynkami, w których występowały wspólnoty mieszkaniowe, co naruszało przepisy ustawy o gospodarce komunalnej;

  • 16 zarządzających zasobami mieszkaniowymi nie posiadało pełnego rozeznania co do ich stanu technicznego. Nie przeprowadzano tam z wymaganą częstotliwością i zakresem obowiązkowych (rocznych i pięcioletnich) kontroli budynków, nieprawidłowo lub w ogóle nie prowadzono książek obiektów budowlanych, co nie pozwalało na określanie rzeczywistych potrzeb remontowych;

  • Inspektorzy NIK stwierdzili niewystarczający nadzór urzędów gminnych nad działalnością zarządców zasobami; kontrole gminne przeprowadzano rzadko i wycinkowo, lub nie dokonywano ich wcale;

  • W połowie skontrolowanych gmin część budynków nie miała uregulowanego stanu prawnego, a to utrudniało racjonalną gospodarkę zasobami;

  • Kontrola wykazała niedostateczne w stosunku do potrzeb finansowanie gospodarki mieszkaniowej; w 11 gminach wydatki na szeroko rozumianą sferę mieszkaniową były znacznie niższe niż czerpane z niej dochody, co przyspieszało degradację zasobów; inspektorzy stwierdzili wykonanie kapitalnych remontów jedynie w trzech budynkach oraz modernizację w 99 (w latach 2000 – 2001);

  • Wykryto wzrost zaległości w opłatach czynszu o prawie 16%, w tym zaległości większych niż trzymiesięczne o prawie 10%; liczba najemców zalegających z opłatami wzrosła o ponad 11%;
  • br>
  • W I półroczu ub. r. toczyły się 82 postępowania sądowe w związku z zaległościami czynszowymi; w 3 gminach stawki czynszu za lokale socjalne ustalano niezgodnie z przepisami; przekraczały one bowiem połowę stawki najniższego czynszu obowiązującego w gminnym zasobie mieszkaniowym;

  • 7 zarządców nie informowało w ogóle lub informowało nieterminowo organy przyznające dodatki mieszkaniowe o nieregulowaniu przez najemców należności czynszowych, wskutek czego organy przyznające dodatki nie dyscyplinowały niesolidnych lokatorów;

  • 12 gmin nie posiadało właściwego i pełnego rozeznania stanu własnych zasobów – liczby budynków i lokali oraz ich powierzchni, co skutkowało m.in. podawaniem nieprawdziwych danych do GUS. Było kilka przyczyn tego stanu rzeczy: nieuregulowany stan prawny części budynków, nierzetelnie prowadzona ewidencja przez zarządców, brak części książek obiektów budowlanych, zaliczanie przez gminy do ich zasobów budynków należących do Skarbu Państwa lub pozostających w tzw. zarządzie przymusowym;

  • Spośród 6 TBS zarządzających zasobami mieszkaniowymi tylko 1 ( w Ciechanowie) zajmowało się budową mieszkań na wynajem, czyli wypełniało swoje podstawowe zadanie;

  • Gminy nie wyodrębniały w sposób trwały mieszkań socjalnych z zasobów, którymi zarządzały - nie były zatem w pełni przygotowane do realizacji obowiązku zapewnienia lokali socjalnych osobom uprawnionym do nich mocą wyroków sądowych. Konsekwencją tego będą wypłaty odszkodowań właścicielom lokali (osobom fizycznym i prawnym), w których zamieszkują uprawnieni do lokali socjalnych.
Najwyższa Izba Kontroli uznaje za konieczne, aby gminy m.in.
  1. zadbały o pełne rozeznanie stanu technicznego zasobów i zintensyfikowały działania zapobiegające postępującej ich dekapitalizacji;

  2. zwiększyły skuteczność windykacji zaległych czynszów;

  3. zwiększyły nadzór nad wykorzystaniem pomocy finansowej państwa i samorządów gminnych w postaci dodatków mieszkaniowych.
Izba sformułowała dwa wnioski o zmianę obowiązującego prawa. Z inicjatywą w tej kwestii powinien wystąpić prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.
Informacja pochodzi z serwisu internetowego Najwyższej Izby Kontroli http://www.nik.gov.pl
Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe
https://archiwum.rio.gov.pl/

Adres WWW tego artykułu to:
https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=331