Realizacja inwestycji wieloletnich przez jednostki samorządu terytorialnego północno-zachodniej części Polski przejętych z dniem 1 stycznia 1999r. Data Tuesday, 12 August - 11:40:52 Temat: Wyniki kontroli NIK W lipcu 2003 r. na stronach internetowych NIK w dziale "Wyniki kontroli" została opublikowana "Informacja o wynikach kontroli realizacji inwestycji wieloletnich przez jednostki samorządu terytorialnego północno-zachodniej części Polski przejętych z dniem 1 stycznia 1999r." (Nr ewid. 82/2003) W naszym serwisie prezentujemy skrót prasowy tej informacji natomiast pełny jej tekst można pobrać ze stron NIK. Kontrola została przeprowadzona przez Delegaturę NIK w Szczecinie w okresie od 12 czerwca 2002r. do 15 października 2002r. i dotyczyła okresu 2001- I półrocze 2002r. W uzasadnionych przypadkach kontrolą objęto lata poprzedzające 2001r. Celem kontroli, przeprowadzonej z inicjatywy własnej Najwyższej Izby Kontroli, była ocena prawidłowości wydatkowania środków publicznych na realizację trzech inwestycji wieloletnich, polegających na budowie i rozbudowie szpitali, przejętych przez jednostki samorządu terytorialnego północno-zachodniej części Polski oraz ocena nadzoru nad przebiegiem procesów inwestycyjnych. Kontrolą objęto – przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną – następujące inwestycje: w Starostwie Powiatowym w Białogardzie – inwestycję pn. „Przebudowa i modernizacja szpitala po byłych Jednostkach Armii Radzieckiej na Centrum Rehabilitacji z oddziałami Szpitala Rejonowego w Białogardzie”, w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie – inwestycję pn. „Budowa szpitala wojewódzkiego w Koszalinie”, w Starostwie Powiatowym w Stargardzie Szczecińskim – inwestycję pn. „Pawilon położniczo – ginekologiczny i modernizacja Szpitala w Stargardzie Szczecińskim”. Ponadto przeprowadzono kontrolę inwestora powierniczego inwestycji pn. „Przebudowa i modernizacja szpitala po byłych Jednostkach Armii Radzieckiej na Centrum Rehabilitacji z oddziałami Szpitala Szpitala Rejonowego w Białogardzie” oraz inwestora zastępczego inwestycji pn. „Budowa szpitala wojewódzkiego w Koszalinie”. Obowiązki te pełniło Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjne „EKOBUD” Spółka Cywilna w Koszalinie. Na mocy art. 5 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1994r. o Najwyższej Izbie Kontroli w jednostkach samorządu terytorialnego kontrole przeprowadzono pod względem legalności, rzetelności i gospodarności, a w przypadku kontroli działalności inwestora zastępczego (powierniczego) pod względem legalności i gospodarności. Ocena kontrolowanej działalności i synteza ustaleń kontroli. Z punktu widzenia gospodarności, Najwyższa Izba Kontroli negatywnie ocenia realizację inwestycji wieloletnich, polegających na budowie i rozbudowie szpitali, przejętych z mocy ustawy przez jednostki samorządu terytorialnego północno-zachodniej części Polski. Budowę i rozbudowę szpitali finansowano ze środków z budżetu państwa, bez dbałości o ich oszczędne wykorzystanie, z naruszeniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, do czego inwestorów zobowiązywał przepis art. 28 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych. Jednostki samorządu terytorialnego przejęły z dniem 1 stycznia 1999r. od Wojewodów Koszalińskiego i Szczecińskiego wieloletnie inwestycje, polegające na budowie lub rozbudowie dużych szpitali (o zdolności usługowej od 283 do 589 łóżek), o niskim stopniu zaawansowania robót, bez zabezpieczonych realnych źródeł finansowania, gwarantujących szybkie zakończenie inwestycji. Z jednej strony jednostki samorządu terytorialnego nie dostosowały zakresów rzeczowych przejętych inwestycji do istniejących możliwości ich sfinansowania, zapewniających jak najszybsze oddanie inwestycji do użytku, w całości lub w części. Z drugiej zaś strony przekazywano jednostkom samorządu terytorialnego dotacje z budżetu państwa w niewielkich wysokościach, przy jednoczesnym akceptowaniu kosztownych zakresów rzeczowych inwestycji. W rezultacie dokonywano ze środków publicznych nakładów związanych z budową i rozbudową obiektów ochrony zdrowia, które to inwestycje z uwagi na ich wartości kosztorysowe w stosunku do wysokości przyznawanych dotacji budżetowych, mogą zostać zaniechane lub zakończone po wielu latach w sytuacji braku dalszego ich finansowania z budżetu państwa. Skutkiem przekazywania dotacji na realizację inwestycji w wysokościach niższych od zapisanych w ustawach budżetowych były dodatkowe, zbędne koszty. W wyniku przydzielenia w 2000r. na inwestycje w Białogardzie i w Koszalinie dotacji niższych od ujętych w ustawie budżetowej, ze środków inwestycyjnych wydatkowano w 2001r. łącznie 768,7 tys. zł z tytułu odsetek od nieuregulowanych w terminie należności. Kontrola wykazała działania niegospodarne, wskazujące na brak właściwego nadzoru inwestorów nad przebiegiem procesów inwestycyjnych. Nieprawidłowości w wymienionym zakresie dotyczyły: W ramach inwestycji w Białogardzie, o wartości kosztorysowej 213.850 tys. zł i finansowym zaawansowaniu około 21%, prowadzone były prace we wszystkich obiektach, mimo niezabezpieczonych środków finansowych na przebudowę i modernizację całego szpitala po byłych Jednostkach Armii Radzieckiej. Z poniesionych do 1999r. nakładów w wysokości 25.242 tys. zł, zamiast na budowę lub rozbudowę oddziałów szpitala, wydano 6.969,5 tys. zł tj. 27,6% na stację krwiodawstwa, aptekę, kwiaciarnię i spalarnię odpadów medycznych (bez kosztów infrastruktury technicznej). Wybudowany i wyposażony za łączną kwotę 2.821,8 tys. zł budynek stacji krwiodawstwa od chwili odbioru tj. od stycznia 1999r. nie jest użytkowany zgodnie z przeznaczeniem. W budynku tym od 2000r. do czasu kontroli mieściły się biura Zespołu Opieki Zdrowotnej w Białogardzie. Budynek apteki zrealizowany za kwotę 1.210,3 tys. zł. i oddany do użytku w styczniu 1999r. był wykorzystany na aptekę tylko od sierpnia 2000r. do kwietnia 2002r. W wyniku zakupu w grudniu 2000r. części wyposażenia bloku żywienia oraz samochodu chłodni dla spalarni odpadów medycznych z nieuzasadnionym wyprzedzeniem w stosunku do możliwości ich wykorzystania, zamrożono łączną kwotę 508,1 tys. zł, zamiast wykorzystać ją na sfinansowanie robót budowlanych. W związku z prowadzoną od 1983r. inwestycją w Koszalinie o wartości kosztorysowej 408.301 tys. zł i zaawansowaniu finansowym około 3 %, wstrzymanej w kwietniu 2001r. z powodu braku środków, od listopada 1999r. do czasu kontroli na remont postawionej konstrukcji bloków wydatkowano 1.231 tys. zł. Koszty utrzymania placu budowy oraz wynagrodzenie inwestora zastępczego wyniosły łącznie 209,1 tys. zł w 2001r. i 99,9 tys. zł w I półroczu 2002r. Z nakładów w wysokości 52.000 tys. zł, poniesionych do końca czerwca 2002r. na realizację inwestycji w Stargardzie Szczecińskim, co najmniej 1.534,5 tys. zł nie zostały przez inwestora wydatkowane zasadnie.W 2001r. inwestor zaciągnął zobowiązania przekraczające o około 2.161,9 tys. zł przyznane środki finansowe, co stanowiło naruszenie art. 29 ust. 6 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych. W 1999r. i w 2001r. bezpodstawnie odstąpiono od naliczenia i obciążenia projektanta karami umownymi za nieterminowe wykonanie części dokumentacji projektowej inwestycji w łącznej wysokości 456,9 tys. zł. Umowa na dokończenie budowy pawilonu 2B, za wynagrodzeniem wykonawcy 14.141,8 tys. zł (bez podatku VAT), zawarta dnia 13 sierpnia 2001r., nie posiadała kontrasygnaty Skarbnika Powiatu lub osoby przez niego upoważnionej. Do czasu kontroli na podstawie tej umowy wydatkowano 12.040,2 tys. zł. Tymczasem zgodnie z art. 48 ust. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie powiatowym , jeżeli czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązań majątkowych do jej skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnika powiatu lub osoby przez niego upoważnionej. W wyniku zmian zakresów rzeczowych i opracowywania zamiennych dokumentacji projektowych dopuszczono do znacznego zwiększenia kosztów projektowania kontrolowanych inwestycji. Umowne wynagrodzenie projektanta inwestycji w Białogardzie w wysokości 2.350 tys. zł podwyższono w 2002r. do kwoty 6.935,8 tys. zł, przy czym termin opracowania dokumentacji projektowej za kwotę 2.494,4 tys. zł nie został określony, ustalono natomiast zwiększanie w tej części wynagrodzenia projektanta w każdym roku wskaźnikiem waloryzacji. Stwierdzono przypadki niezgodnego z przeznaczeniem wydatkowania środków inwestycyjnych, co stanowiło naruszenie art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o finansach publicznych. Inwestycje w Białogardzie i Koszalinie jednostki samorządu terytorialnego przekazały do nieodpłatnego prowadzenia pełnomocnikom. Nie uregulowano zasad postępowania pełnomocników w powierzonym zakresie i brak było należytego nadzoru nad prowadzeniem przez nich inwestycji. Akceptowano regulowanie ze środków inwestycyjnych należności na podstawie faktur, których adresatami byli pełnomocnicy. Doprowadziło to do ograniczenia kontroli inwestorów nad wydatkami finansowanymi ze środków inwestycyjnych i do powstania szkody w ich majątku. Stwierdzono przypadki nie przestrzegania przepisów ustawy z dnia 10 czerwca 1994r. o zamówieniach publicznych przy dokonywaniu zakupów usług i robót budowlanych, związanych z realizacją kontrolowanych inwestycji. Polegały one m.in. na udzielaniu zamówień publicznych z wolnej ręki, mimo braku przesłanek do zastosowania tego trybu oraz udzielaniu zamówień z wolnej ręki, przekraczających równowartość kwoty 20.000 euro, bez zatwierdzenia zastosowania tego trybu przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Efekty finansowe ustalone w wyniku kontroli wyniosły 17.435,2 tys. zł. Stwierdzono wydatkowanie z naruszeniem prawa środków finansowych w wysokości 13.724,2tys. zł, w tym z naruszeniem ustawy o zamówieniach publicznych 399,8 tys. zł. Uszczuplenia w dochodach jednostek samorządu terytorialnego stanowiły zaś kwotę 610,7 tys. zł. Inne nieprawidłowości finansowe związane z przygotowaniem inwestycji do realizacji wyniosły 3.100,3 tys. zł. W trakcie kontroli i po ich zakończeniu NIK podjęła działania w celu odzyskania 2.107,3 tys. zł, z czego dotychczas odzyskano 376,9 tys. zł. Wnioski Uwzględniając wyniki kontroli Najwyższa Izba Kontroli wnioskuje o podjęcie następujących działań: Przez Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego ustalenie realnych finansowych możliwości kontynuowania realizacji inwestycji w Koszalinie i ekonomicznej zasadności dalszego utrzymywania budowy w dotychczasowym stanie. Przez Zarządy Powiatów Białogardzkiego i Stargardzkiego dostosowanie zakresów rzeczowych realizowanych inwestycji do realnych możliwości ich sfinansowania. Przez Zarząd Powiatu Białogardzkiego doprowadzenie do zakończenia prac projektowych i rozliczenia kosztów projektowania inwestycji, zagospodarowanie budynku stacji krwiodawstwa zgodnie z przeznaczeniem. Informacja pochodzi z serwisu internetowego Najwyższej Izby Kontroli http://www.nik.gov.pl Ten artykuł pochodzi od: Regionalne Izby Obrachunkowe https://archiwum.rio.gov.pl/ Adres WWW tego artykułu to: https://archiwum.rio.gov.pl/modules.php?op=modload&name=News&file=article&sid=333