W maju 2004r. na stronach internetowych NIK w dziale "Wyniki kontroli" została opublikowana "Informacja o wynikach kontroli wykorzystania środków publicznych w dziedzinie kultury przez podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych " (Nr ewid. 15/2004)
W naszym serwisie prezentujemy skrót prasowy tej informacji natomiast pełny jej tekst można pobrać ze stron NIK.
Kontrola przeprowadzona została przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz Regionalne Izby Obrachunkowe, dotyczyła okresu 2001-2003 i objęła 135 podmiotów. NIK skontrolowała 99 podmiotów (Ministerstwo Kultury, 11 urzędów marszałkowskich, 18 urzędów miast na prawach powiatu, 1 starostwo powiatowe, 21 urzędów gmin oraz 47 podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych, w tym: 14 fundacji, 30 stowarzyszeń i 3 spółki prawa handlowego) a RIO w: Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu - skontrolowały 36 podmiotów (5 fundacji, 22 stowarzyszenia oraz 9 jednostek samorządu terytorialnego).
W związku ze stwierdzonymi istotnymi nieprawidłowościami NIK negatywnie oceniła udzielanie i rozliczanie dotacji celowych przekazywanych przez Ministra Kultury podmiotom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych. Do nieprawidłowości tych zaliczono: - stosowanie trybu przyjmowania i rozpatrywania wniosków o udzielenie dotacji niegwarantującego jawności postępowania i równego traktowania podmiotów ubiegających się o dotacje,
- niezabezpieczenie w sposób dostateczny interesów Skarbu Państwa w umowach o dotacje,
- akceptowanie rozliczeń środków dotacji pobranych w nadmiernych wysokościach lub wydatkowanych niezgodnie z przeznaczeniem.
Ustalono, że z budżetu Ministerstwa Kultury wydatkowano w badanym okresie kwotę 561,0 tys. zł z naruszeniem prawa (4,9% wydatków objętych kontrolą) oraz kwotę 1127,0 tys. zł z naruszeniem zasad gospodarności (9,9% wydatków objętych kontrolą).
Kontrola wykazała istotne nieprawidłowości w udzielaniu dotacji celowych przez jednostki samorządu terytorialnego. Negatywnie oceniono działalność w zakresie udzielania dotacji przez 1 samorząd województwa, 3 miasta na prawach powiatu i 4 gminy, co stanowiło łącznie około 13% skontrolowanych przez NIK jednostek samorządowych. Stwierdzono przypadki: - naruszania zasady jawności przy udzielaniu dotacji, polegające m in. na niepełnym informowaniu o możliwości i warunkach ubiegania się o dotacje,
- przyjmowania wniosków niezawierających informacji wymaganych uchwałami organów samorządowych (kalkulacji kosztów, informacji o pozabudżetowych źródłach finansowania, posiadanej przez zleceniobiorców bazie),
- uchybień w zawieranych umowach (nieprecyzyjne określanie rzeczowego zakresu zleconych zadań, brak preliminarzy kosztów oraz zasad przeznaczenia przychodów uzyskiwanych przy realizacji zadań, nieokreślenie terminu wykonania zadań i zasad zwrotu niewykorzystanej części dotacji).
W skontrolowanych podmiotach nie zaliczonych do sektora finansów publicznych stwierdzono nieprawidłowości polegające na: - nieprawidłowym formułowaniu ofert na wykonanie zleconych zadań (20,3% skontrolowanych podmiotów); najczęściej nie podawano kalkulacji kosztów proponowanych zadań lub przedstawiano nieprawdziwe dane,
- niedotrzymywaniu warunków określonych w umowach o udzielenie dotacji (2 podmioty nie wykonały zadań w zakresie określonym w umowach, 5 podmiotów wydatkowało środki dotacji w sposób niegospodarny lub niezgodny z przeznaczeniem, a 29 podmiotów naruszyło warunki określone w umowach dotyczące rozliczania dotacji),
- naruszaniu przepisów ustawy o zamówieniach publicznych (niestosowaniu trybu określonego w ustawie przy zakupie towarów i usług).
Niektóre podmioty otrzymujące dotacje celowe spełniały tylko rolę pośrednika w przekazywaniu tych środków innym jednostkom.
We wnioskach pokontrolnych NIK wskazała na potrzebę podjęcia przez Ministra Kultury działań zmierzających do gospodarnego wydatkowania środków przekazywanych jako dotacje dla fundacji i stowarzyszeń, polegających w szczególności na: - zaniechaniu przekazywania dotacji podmiotom w przypadkach, gdy celem takiego działania jest wyłącznie dofinansowanie innych jednostek,
- weryfikowaniu kosztów zadań wskazanych we wnioskach i nieakceptowaniu nierzetelnych rozliczeń dotyczących wykorzystania dotacji,
- dochodzeniu należności Skarbu Państwa wynikających z niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystywania dotacji lub pobierania ich w nadmiernej wysokości, a także zwrotu w każdym przypadku dotacji w przypadku niewykonania umowy,
- przeprowadzaniu większej niż dotychczas liczby kontroli.
Odnośnie jednostek samorządu terytorialnego sformułowano wnioski, dotyczące przestrzegania ustawowych procedur udzielania dotacji i prowadzenia kontroli podmiotów realizujących zadania oraz starannego rozliczania przekazywanych środków.
Ustalenia kontroli wskazują na potrzebę rozważenia zmian w obowiązujących przepisach prawnych dotyczących przekazywania, wykorzystywania i rozliczania środków publicznych stanowiących dotacje celowe dla podmiotów nie zaliczonych do sektora finansów publicznych. Zmiany te powinny, zdaniem NIK, m.in. zmierzać w kierunku określenia zasady udzielania dotacji celowych pod warunkiem zaangażowania na ustalonym poziomie środków pozabudżetowych, z ewentualnym określeniem w ustawie wyjątków od tej zasady, a także przyjęcia generalnej zasady ustalenia w zawieranych umowach maksymalnego udziału środków publicznych w finansowaniu realizowanych przedsięwzięć oraz obowiązku ponoszenia przez zleceniobiorców ustalonych wielkości środków własnych na finansowanie realizacji zlecanego zadania.
Opracowano
w Departamencie Nauki, Oświaty
i Dziedzictwa Narodowego NIK
Informacja pochodzi z serwisu internetowego Najwyższej Izby Kontroli http://www.nik.gov.pl
|
