Część I
Sprawozdania z działalności RIO
i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2003 roku
W 2003 r., do komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych działających przy regionalnych izbach obrachunkowych, wpłynęły łącznie 2 033 wnioski o ukaranie. Z tej liczby 1 897 wniosków złożyli rzecznicy dyscypliny finansów publicznych, 57 wniosków prezesi regionalnych izb obrachunkowych, 79 Najwyższa Izba Kontroli. Czyny, o których mowa we wnioskach popełnione zostały w latach 2000 - 2003.
Wnioski rzeczników sformułowane były głównie na podstawie zawiadomień złożonych przez regionalne izby obrachunkowe, a także kierowników jednostek nadrzędnych, kierowników jednostek, w których nastąpiło naruszenie oraz inne organy (NIK, ZUS, UKS, Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych). Prezentuje to poniższe zestawienie.
Podmioty składające wnioski o ukaranie w latach 1999 - 2003
Lata |
Rzecznik Dyscypliny Finansów Publicznych (łącznie) |
z tego na podstawie zawiadomień złożonych przez: |
Prezes regionalnej izby obrachun-kowej |
Najwyższa Izba Kontroli |
Minister Finansów |
|||
RIO |
Kierowników jednostek, w których nastąpiło naruszenie |
Kierowników jednostek nadrzędnych |
Pozostałe organy (NIK, ZUS, UKS) |
|||||
1999 |
1 129 |
672 |
64 |
271 |
122 |
78 |
46 |
0 |
2000 |
2 781 |
1 396 |
107 |
1 072 |
206 |
251 |
138 |
0 |
2001 |
1 937 |
768 |
80 |
707 |
382 |
142 |
210 |
0 |
2002 |
1 622 |
697 |
63 |
520 |
342 |
111 |
131 |
1 |
2003 |
1 897 |
501 |
185 |
844 |
367 |
57 |
79 |
0 |
W 2003 r. liczba wniosków skierowanych do komisji orzekających wzrosła o 168, w stosunku do 2002 r.
W 2003 r. komisje orzekające rozstrzygnęły sprawy dotyczące 1 939 czynów stanowiących naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Z analizy stwierdzonych naruszeń dyscypliny finansów publicznych wynika, że najliczniejszą grupę wśród nich stanowią nadal następujące nieprawidłowości:
naruszenie zasad, form i trybu postępowania przy udzieleniu zamówień publicznych - 713,
przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych - 282,
wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej - 206,
przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągania zobowiązań obciążających budżet - 191,
wypłacenie wynagrodzeń w jednostce sektora finansów publicznych bez jednoczesnego wykonania obowiązku pobrania, odprowadzenia lub opłacenia składek lub świadczeń - 121,
zaniechanie przeprowadzenia i rozliczenia inwentaryzacji lub dokonaniu inwentaryzacji w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym - 116,
dopuszczenie się zwłoki w regulowaniu zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych powodującej uszczuplenie środków publicznych wskutek zapłaty odsetek za opóźnienie w zapłacie - 96.
W 2003 r. nie stwierdzono naruszeń dotyczących:
zawinionej zwłoki w złożeniu przez rzecznika dyscypliny finansów publicznych wniosku o ukaranie oraz zawinionej zwłoki w prowadzeniu przez komisję orzekającą postępowania w sprawie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, tj. czynu z art. 138 ust. 1 pkt 16 ustawy o finansach publicznych,
zwłoki lub zaniechania wykonania prawomocnego orzeczenia komisji orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, tj. czynu z art. 138 ust. 1 pkt 17 ustawy o finansach publicznych.
Kwota odsetek za opóźnienie w zapłacie przypisanych winnym naruszenia art. 138 ust. 1 pkt 11 w 2003 r. wyniosła ogółem 3 029 727,88 zł.
Rodzaje naruszeń dyscypliny budżetowej stwierdzone w latach 1993 - 1998 oraz dyscypliny finansów publicznych w latach 1999-2003 prezentuje poniższe zestawienie.
Stwierdzone rodzaje naruszeń dyscypliny budżetowej w latach 1993 - 1998 oraz dyscypliny finansów publicznych w latach 1999 - 2003
Lp. |
Wyszczególnienie |
Lata |
|
||||||||||
1993 |
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
|
||
|
Ogółem: |
169 |
934 |
1 669 |
1 487 |
1 807 |
2 147 |
1 254 |
2 228 |
2 405 |
1 978 |
1 939 |
|
1. |
Zaniechanie ustalenia należności jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych | 16 | 44 | 53 | 48 | 47 | 25 | 24 | 66 | 65 | 74 | 53 |
|
2. |
Przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych |
90 |
427 |
679 |
447 |
447 |
411 |
208 |
746 |
495 |
281 |
282 |
|
3. |
Przekroczenie uprawnień do dokonywania zmian w budżecie lub planie jednostki budżetowej, zakładu budżetowego, gospodarstwa pomocniczego jednostki budżetowej lub funduszu celowego |
7 |
33 |
94 |
34 |
27 |
19 |
6 |
23 |
10 |
4 |
7 |
|
4. |
Niezgodne z przeznaczeniem wykorzystanie środków publicznych otrzymanych z rezerwy budżetowej oraz dotacji z budżetu lub z funduszu celowego |
12 |
25 |
33 |
20 |
34 |
20 |
25 |
39 |
56 |
49 |
45 |
|
5. |
Niezgodne z przeznaczeniem wykorzystanie środków funduszu celowego |
1 |
0 |
2 |
4 |
1 |
0 |
3 |
6 |
7 |
3 |
2 |
|
6. |
Niedokonanie pełnych i terminowych wpłat do budżetu przez zakład budżetowy lub gospodarstwo pomocnicze jednostki budżetowej |
0 |
4 |
12 |
17 |
19 |
7 |
5 |
19 |
16 |
16 |
15 |
|
7. |
Przekroczenie zakresu upoważnienia do zaciągnięcia zobowiązań obciążających budżet |
4 |
42 |
61 |
117 |
62 |
60 |
99 |
103 |
112 |
134 |
191 |
|
8. |
Wypłacenie wynagrodzeń w jednostce sektora finansów publicznych bez jednoczesnego wykonania obowiązku pobrania, odprowadzenia lub opłacenia świadczeń lub składek |
4 |
98 |
274 |
370 |
357 |
695 |
183 |
98 |
127 |
130 |
121 |
|
9. |
Naruszenie zasad udzielania dotacji z budżetu |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
14 |
7 |
15 |
35 |
34 |
|
10. |
Przeznaczenie dochodów uzyskanych przez jednostkę budżetową na wydatki ponoszone w tej jednostce |
2 |
20 |
18 |
11 |
6 |
12 |
1 |
18 |
56 |
42 |
43 |
|
11. |
Zwłoka w regulowaniu zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych powodująca uszczuplenie środków publicznych wskutek zapłaty odsetek za opóźnienie w zapłacie |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
5 |
24 |
77 |
113 |
96 |
|
12. |
Naruszenie zasady, formy lub trybu postępowania przy udzieleniu zamówień publicznych |
0 |
0 |
3 |
20 |
389 |
588 |
431 |
732 |
962 |
827 |
713 |
|
13. |
Zaniechanie przeprowadzenia i rozliczenia inwentaryzacji lub dokonanie inwentaryzacji w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym |
33 |
241 |
419 |
298 |
235 |
190 |
158 |
190 |
226 |
130 |
116 |
|
14. |
Wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z ewidencją księgową |
0 |
0 |
21 |
101 |
167 |
111 |
59 |
138 |
146 |
129 |
206 |
|
15. |
Zaniechanie zawiadomienia rzecznika dyscypliny finansów publicznych o ujawnionym naruszeniu dyscypliny finansów publicznych |
0 |
0 |
0 |
0 |
16 |
9 |
1 |
14 |
17 |
8 |
9 |
|
16. |
Zawiniona zwłoka w złożeniu przez rzecznika dyscypliny finansów publicznych wniosku o ukaranie oraz zawiniona zwłoka w prowadzeniu przez komisje orzekającą postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
17. |
Zwłoka lub zaniechanie wykonania prawomocnego orzeczenia komisji orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
18. |
Winni z art. 138 ust. 2 |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
32 |
5 |
18 |
3 |
6 |
|
Z zestawienia wynika, że w 2003 r. w sposób znaczny wzrosła liczba naruszeń dyscypliny finansów publicznych, określonych w art. 138 ust. 1 pkt 7 i pkt 14.
Skutki finansowe niektórych rodzajów naruszeń dyscypliny finansów publicznych prezentuje poniższe zestawienie.
Skutki finansowe niektórych rodzajów naruszeń dyscypliny finansów publicznych
Czyn z art. 138 ust. 1 |
Liczba winnych |
Liczba wniosków |
Kwota |
|
pkt 1 |
a) zaniechanie ustalenia należności, w tym: |
25 |
23 |
3 330 573 |
- Skarbu Państwa |
3 |
2 |
466 557 |
|
- jst |
22 |
21 |
2 864 016 |
|
b) ustalenie lub dochodzenie należności w wysokości niższej od należnej |
19 |
17 |
576 629 |
|
c) niezgodne z przepisami jej umorzenie |
2 |
2 |
8 813 |
|
d) dopuszczenie do przedawnienia |
4 |
4 |
39 860 |
|
pkt 3 |
przekroczenie uprawnień do dokonywania zmian: |
|
|
|
a) w budżecie |
5 |
3 |
4 425 |
|
b) w planie finansowym jednostki |
2 |
2 |
115 103 |
|
pkt 4 |
niezgodne z przeznaczeniem wykorzystanie środków publicznych otrzymanych: |
44 |
33 |
3 081 050 |
a) z rezerwy budżetowej |
4 |
3 |
180 587 |
|
b) z dotacji z budżetu |
35 |
26 |
1 962 527 |
|
c) z dotacji z funduszu |
5 |
4 |
937 936 |
|
pkt 13 |
a) zaniechanie przeprowadzenia inwentaryzacji |
91 |
81 |
138 685 |
b) zaniechanie rozliczenia inwentaryzacji: |
43 |
37 |
14 617 |
Komisje orzekające wydały w 2003 r. łącznie 1 841 orzeczeń, z tego o uznaniu winnym 1 419. Ukarano ogółem 641 osób z tego:
karą upomnienia - 524 osoby,
karą nagany - 101 osób,
karą pieniężną - 16 osób,
W wyniku postępowania 778 osób uznano winnymi i odstąpiono od wymierzenia kary, a 422 osoby uniewinniono od zarzutu naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Komisje wydały 59 rozstrzygnięć o umorzeniu postępowania, w tym 8 postanowień o umorzeniu postępowania na skutek przedawnienia orzekania. W porównaniu do 2002 r. liczba wydanych orzeczeń ogółem wzrosła o 72. Prezentuje to poniższe zestawienie.
Rodzaje i liczba orzeczeń wydanych w latach 1993 - 2003
Lp. |
Wyszczególnienie |
Liczba orzeczeń |
||||||||||
1993 |
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
||
1. |
Ogółem |
109 |
870 |
1 634 |
1 226 |
1 411 |
1 870 |
1 208 |
2 335 |
2 300 |
1 769 |
1 841 |
2. |
Upomnienie |
43 |
316 |
392 |
254 |
356 |
631 |
426 |
858 |
787 |
535 |
524 |
3. |
Nagana |
6 |
83 |
121 |
77 |
74 |
190 |
148 |
172 |
150 |
131 |
101 |
4. |
Kara pieniężna |
3 |
61 |
103 |
80 |
73 |
191 |
57 |
54 |
20 |
13 |
16 |
5. |
Zakaz pełnienia funkcji kierowniczych związanych z dysponowaniem środkami publicznymi |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
x |
1 |
1 |
1 |
x |
6. |
Uznano winnym i odstąpiono od wymierzenia kary |
48 |
312 |
634 |
534 |
661 |
543 |
384 |
846 |
880 |
759 |
778 |
7. |
Uniewinnienie |
9 |
98 |
384 |
281 |
247 |
315 |
193 |
404 |
462 |
330 |
422 |
Od orzeczeń wydanych przez komisje orzekające przy regionalnych izbach obrachunkowych wniesione zostały 84 odwołania do Głównej Komisji Orzekającej przy Ministrze Finansów, z tego przez:
rzecznika dyscypliny finansów publicznych -18,
obwinionych - 66.
Do 31 grudnia 2003 r. Główna Komisja Orzekająca rozpoznała 19 odwołań, z tego:
7 zaskarżonych orzeczeń utrzymała w mocy,
6 przekazała do ponownego rozpoznania przez Komisję Orzekającą I instancji,
3 obwinionych uniewinniła,
2 obwinionych uznała winnymi i odstąpiła od wymierzenia kary,
wobec 1 obwinionego uchyliła zaskarżone orzeczenie I instancji w części i orzekła w tym zakresie.
Na dzień 31 grudnia 2003 r. do rozpoznania przez Główną Komisję Orzekającą pozostało 65 odwołań.
W 2003 r. komisje orzekające wydały 16 orzeczeń o ukaraniu obwinionych karą pieniężną na łączną kwotę 66 769,00 zł.
Stosownie do postanowień art. 152 ustawy o finansach publicznych, każdy uznany winnym naruszenia dyscypliny finansów publicznych obciążony był kosztami postępowania. Koszty te określa się ryczałtowo, w wysokości 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego przed dniem wydania orzeczenia przez komisję orzekającą przez Prezesa GUS w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, zgodnie z art. 5 ust. 7 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W okresie od 1 stycznia do 28 lutego 2003 r. koszty te były ustalone w kwocie 175,62 zł, a od 1 marca 2003 r. do 31 grudnia 2003 r. w kwocie 180,40 zł.
W 2003 r. obwinieni obciążeni zostali kosztów postępowania na łączną kwotę 253 042 zł. Koszty i kary wpłacane są na rachunek dochodów izby, a następnie przekazywane na dochody budżetu państwa.
W 2003 r. - po wezwaniu do zapłaty - wpłacone zostały należności z tytułu wymierzonych kar w kwocie 22 179,14 zł i kosztach postępowania w kwocie 204 625,92 zł. Wobec 27 osób przewodniczący komisji prowadzili postępowanie egzekucyjne we własnym zakresie, zgodnie z postanowieniami ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i wyegzekwowali należności z tytułu kar pieniężnych w kwocie 1 756,20 zł oraz kosztów postępowania w kwocie 3 965,48 zł. 52 tytuły wykonawcze skierowane zostały przez przewodniczących komisji do urzędów skarbowych, które wyegzekwowały należności z tytułu kar pieniężnych w kwocie 10 778 zł oraz kosztów postępowania w kwocie 8 014,64 zł. Działania te prezentuje poniższe zestawienie.
Rodzaj należności |
Wpłaty dobrowolne po wezwaniu do zapłaty |
Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Przewodniczącego Komisji Orzekającej |
Wnioski egzekucyjne skierowane do Urzędu Skarbowego |
|||
Liczba obwinionych |
Kwota |
Liczba obwinionych |
Kwota |
Liczba obwinionych |
Kwota |
|
Koszty postępowania |
1 236 |
204 625,92 |
26 |
3 965,48 |
48 |
8 014,64 |
Kary pieniężne |
12 |
22 179,14 |
1 |
1 756,20 |
4 |
10 778,00 |
[ Początek strony ]
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•