Wstęp | Część I - streszczenie | Część I - pełny tekst | Część II - streszczenie | Część II - pełny tekst

Część II Sprawozdania z działalności RIO
i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego w 2004 roku

<< | >>

• 2.3.1. Dochody

• 2.3.2. Wydatki

• 2.3.3. Wynik, zobowiązania i należności

• 2.3.4. Podsumowanie

2.3.    Wykonanie budżetu przez miasto stołeczne Warszawa

            Specyfika miasta stołecznego Warszawy polega na tym, że oprócz zadań wynikających z przepisów o samorządzie gminnym i powiatowym miasto wykonuje zadania wynikające z jego stołecznego charakteru, (w szczególności zapewnia warunki niezbędne do funkcjonowania naczelnych i centralnych organów państwa, zagranicznych przedstawicielstw dyplomatycznych, konsularnych, organizacji międzynarodowych - przyjmowania delegacji zagranicznych - funkcjonowania urządzeń publicznych o charakterze infrastrukturalnym mającym znaczenie dla stołecznych funkcji miasta). Specyfika ta znalazła wyraz w odrębnym uregulowaniu ustroju m. st. Warszawy. Ostatnia zmiana ustroju[33] ustanowiła m. st. Warszawę miastem na prawach powiatu, wprowadzając jednocześnie obowiązek utworzenia jednostek pomocniczych - dzielnic, które mają własny organ stanowiący - radę, wybieraną w wyborach powszechnych oraz organ wykonawczy - zarząd, wybierany przez radnych dzielnicy. Zadania i kompetencje dzielnic oraz tryb funkcjonowania ich organów, zgodnie z ustawą wynikają z uregulowań statutowych (rada m. st. Warszawy nie uchwaliła dotychczas statutu miasta).

            Konstrukcja budżetu m. st. Warszawy ma także swoją specyfikę, gdyż ustawa „ustrojowa” przewiduje, że uchwała budżetowa miasta zawiera obligatoryjne załączniki dzielnicowe, w oparciu o które dzielnice prowadzą gospodarkę finansową[34].

            Rok 2004 był drugim rokiem realizacji budżetu w nowej formule ustrojowej. Dla niektórych porównań posłużono się danymi „sprzed reformy”, należy jednakże mieć na uwadze, że dane z 2002 r. nie są w pełni porównywalne z danymi z lat 2003 i 2004.

2.3.1.  Dochody

            Źródła dochodów m. st. Warszawy, jako miasta na prawach powiatu określa art. 54 ustawy o samorządzie gminnym i art. 56 ustawy o samorządzie powiatowym. W budżecie m. st. Warszawy na 2004 r. pierwotnie zaplanowano dochody w wysokości 5 952 478 tys. zł, na koniec roku - w wyniku dokonywanych zmian - plan zakładał uzyskanie dochodów w kwocie 6 045 284 tys. zł. Ostatecznie osiągnięto dochody w wysokości 5 983 350 tys. zł, tj. 99,0% planu po zmianach.

Dochody m. st. Warszawy według podstawowych źródeł w latach 2002 - 2004

            Dochody miasta uzyskane w 2004 r. (wykonane w 99,0% planu) były wyższe niż w 2003 r. o 1 122 081 tys. zł osiągając 123,1% wykonania 2003 r. Uwzględniając wskaźnik inflacji - realny poziom dochodów w 2004 r. osiągnął 119,6% wykonania 2003 r.

            Uzyskane w 2004 r. dochody miasta były wyższe od łącznych dochodów uzyskanych w 2002 r. - w jednostkach „sprzed reformy” o 505 765 tys. zł, tj. o 9,2%. Na wzrost dochodów złożyły się wyższe dochody własne (4 855 751 tys. zł - tj. 136,9% wykonania 2003 r.) i otrzymane dotacje (392 018 tys. zł - 104,2% wykonania 2003 r.). Otrzymane w 2004 r. subwencje - 735 581 tys. zł - były niższe niż przed rokiem (78,4% wykonania 2003 r.).

            Głównym źródłem dochodów miasta były dochody własne - stanowiły one 81,2% zrealizowanych dochodów ogółem, a ich wykonanie było bliskie zakładanego planu - 99,6%. Wysoki udział dochodów własnych ma tendencję rosnącą w 2002 r. - 73,3%, w 2003 r. - 73,0%, w 2004 r. - 81,2%. W porównaniu do 2003 r. zrealizowane dochody własne były wyższe o 1 308 910 tys. zł, tj. o 36,9%, a po uwzględnieniu wskaźnika inflacji o 33,4%.

Najważniejsze źródła dochodów własnych w latach 2002 - 2004

            Wykonanie dochodów własnych było zbliżone do planu (99,0%), dochody z podatków i opłat zostały wykonane w 98,2%, dochody z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych w 97,6% zakładanego planu, najwyższy wskaźnik wykonania planu dochodów miasto uzyskało z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych - 155,7%.

            W porównaniu z 2003 r. miasto uzyskało wyższe dochody z wszystkich podstawowych źródeł: z podatków i opłat 108,9% wykonania 2003 r., z majątku 114,6%, z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych 159,6%. Najwyższą dynamikę dochodów uzyskano z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych - 222,5% wykonania 2003 r. Zwiększenie dochodów z tytułu udziałów w podatkach dochodowych PIT i CIT jest m. in. skutkiem zmian wprowadzonych ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

            W strukturze dochodów własnych największy udział miały wpływy z tytułu udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych - 43,0% (w 2003 r. udział ten wynosił 36,9%), z podatków i opłat - 22,9% (w 2003 r. - 28,8%), dochody z majątku stanowiły - 4,6% dochodów własnych (w 2003 r. - 5,5%). Wśród dochodów z podatków i opłat najwięcej środków uzyskano z:

            Dotacje celowe otrzymane w wysokości 392 018 tys. zł stanowiły 6,5% dochodów ogółem, zostały wykonane w 90,0% planu. Były one o 15 626 tys. zł wyższe niż w 2003 r. (tj. 104,2% wykonania 2003 r.). Większość otrzymanych środków stanowiły dotacje na zadania z zakresu administracji rządowej - 207 569 tys. zł, tj. 52,9% otrzymanych dotacji oraz na zadania własne - 177 211 tys. zł, tj. 45,2%. Pozostałe środki (na zadania realizowane na podstawie porozumień, otrzymane z funduszy celowych) stanowiły 1,9% otrzymanych dotacji.

            Subwencja, otrzymana przez miasto w 2004 r. była niższa od ubiegłorocznej o 202 456 tys. zł (78,4% wykonania 2003 r.). Wyniosła 735 581 tys. zł i stanowiła 12,3% dochodów ogółem. Została wykonana w 100% planu. Złożyły się na to:

2.3.2.  Wydatki

            Wydatki m. st. Warszawy związane z realizacją zadań publicznych pierwotnie zostały zaplanowane w wysokości 6 645 007 tys. zł, w wyniku wprowadzanych zmian plan wydatków zamknął się kwotą 6 666 464 tys. zł, a wykonanie wyniosło 6 257 049 tys. zł, tj. 93,9% planu po zmianach. Były one wyższe od wykonanych w 2003 r. o 1 155 610 tys. zł, tj. o 22,7%, a po uwzględnieniu wskaźnika inflacji - o 19,2% i zbliżyły się do poziomu wykonania wydatków miasta „sprzed reformy” (98,7% wykonania 2002 r.).

Wykonanie wydatków m. st. Warszawy w latach 2002 – 2004

            Struktura wydatków w porównaniu do 2003 r. nie uległa większym zmianom: wydatki bieżące stanowiły 84,2 % ogółu wydatków (w 2003 r. - 84,1%), majątkowe - 15,8% (w 2003 r. - 15,9%). Na inwestycje wydano 967 585 tys. zł, tj. o 157 689 tys. zł więcej niż w 2003 r. Środki przeznaczane na inwestycje były nadal znacznie mniejsze niż „przed reformą” (wydatki inwestycyjne w 2004 r. zostały wykonane w wysokości 55,3% wykonania 2002 r.).

            Wydatki bieżące zrealizowane w 97,0% planu, były wyższe od wykonanych w 2003 r. o 976 819 tys. zł (o 22,8%). Znacznie wzrosły wydatki przeznaczane na dotacje - o 507 118 tys. zł, tj. o 89,5%, a ich udział w wydatkach ogółem wzrósł z 11,1% do 17,1%. Wydatki na wynagrodzenia były wyższe - o 100 748 tys. zł, tj. o 7% i stanowiły one 24,7% wydatków ogółem. Wzrosły także wydatki na obsługę długu - o 11 350 tys. zł, tj. o 11,8% ale stanowiły one niewielki udział w wydatkach ogółem (1,7%).

            Na zadania własne miasto przeznaczyło 6 046 730 tys. zł, tj. 90,6% ogółu wydatków, na zadania zlecone - 210 319 tys. zł - 3,4% wszystkich wydatków. Najwyższe wydatki ogółem poniesiono w działach:

Najwyższe wydatki inwestycyjne poniesiono w działach:

2.3.3.  Wynik, zobowiązania i należności

            Różnica między uzyskanymi dochodami a zrealizowanymi wydatkami wskazuje na wynik ujemny, który - zaplanowany w uchwale budżetowej w wysokości 692 529 tys. zł - ostatecznie na koniec 2004 r. wyniósł 273 699 tys. zł. Deficyt stanowił 4,6% wykonanych dochodów. Został on pokryty kredytami, pożyczkami, wolnymi środkami oraz dochodami z prywatyzacji majątku. Stan zobowiązań m. st. Warszawy, wg tytułów dłużnych na koniec 2004 r., wynosił 2 195 613 tys. zł. Złożyły się na to zobowiązania z tytułu:

M. st. Warszawa posiada przede wszystkim zobowiązania wobec:

Należności m. st. Warszawy wyniosły 631 661 tys. zł, z tego:

    Zadłużenie m. st. Warszawy na koniec 2004 r. (zobowiązania w stosunku do wykonanych dochodów) wyniosło 36,7% (w 2003 r. - 37,2%).

2.3.4.  Podsumowanie

1.       M. st. Warszawa uzyskało w 2004 r. dochody w wysokości 5 983 350 tys. zł, tj. o 23,1% wyższe niż w roku 2003 (realnie o 19,6%). Były one o 9,2% wyższe od łącznych dochodów „sprzed reformy” w 2002 r. Do poziomu „sprzed reformy” zbliżył się także poziom zrealizowanych w 2004 r. wydatków (98,7% wykonania 2002 r.).

2.       W 2004 r. znacząco wzrosły dochody własne - stanowiły 136,9% wykonania roku ubiegłego, wśród nich wysoką dynamiką charakteryzowały się dochody z tytułu udziałów w podatkach dochodowym od osób prawnych (222,5%) i od osób fizycznych (159,6%). Udział dochodów własnych w dochodach ogółem wynosił 81,2% (w 2003 r. - 73,0%) i należał do najwyższych w kraju (średnia dla wszystkich jst - 51,5%).

3.       Wydatki ogółem w kwocie 6 257 049 tys. zł były o 22,7% wyższe niż w 2003 r. (realnie o 19,2%). Wydatki na inwestycje wzrosły o 19,5%, na wynagrodzenia o 7,4%. Najwyższą dynamiką charakteryzowały się wydatki realizowane poprzez dotacje z budżetu miasta (189,5% wykonania 2003 r.). Najwięcej środków przeznaczono na zadania z zakresu transportu i łączności - 30,4% ogółu wydatków oraz oświaty i wychowania - 24,5%. Blisko 2/3 wydatków inwestycyjnych (64,5%) przeznaczono na zadania w dziale Transport i łączność. W 2004 r. m. st. Warszawa nie realizowało zadań finansowanych ze środków unijnych.

4.       Dochody m. st. Warszawy w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosły 3 539 zł, wydatki 3 701 zł, w tym wydatki inwestycyjne 572 zł (średnia krajowa odpowiednio 2 397 zł, 2 394 zł i 389 zł).

5.       Deficyt budżetu miasta wyniósł 273 699 tys. zł i stanowił 4,6% zrealizowanych dochodów. W 2003 r. deficyt wynosił 240 169 tys. zł i stanowił 4,9% wykonanych dochodów.

6.       Zadłużenie miasta na koniec 2004 r. wyniosło 2 195 163 tys. zł i stanowiło 36,7% wykonanych dochodów. W porównaniu z rokiem 2003 wskaźnik zadłużenia zmniejszył się o pół punktu procentowego. Podobna jak w 2003 r. była struktura zobowiązań - 98,9% stanowiły kredyty i pożyczki (w 2003 r. - 97,7%), zobowiązania wymagalne, natomiast 0,1% (w 2003 r. - 0,8%).

7.       Budżet m. st. Warszawy stanowił: 6,5% dochodów wszystkich jednostek samorządowych w kraju, 6,8% wydatków, 11,5% zadłużenia. W województwie mazowieckim natomiast dochody m. st. Warszawy to 40,2% wykonanych dochodów wszystkich jst województwa, 41,9% wydatków i 62,4% zadłużenia. W łącznej kwocie dochodów wszystkich miast na prawach powiatu dochody m. st. Warszawy stanowiły 18,8%, wydatki 19,5% a zadłużenie - 23,1%.

[ Początek strony ]

<< | >>

• 1. Uchwalanie budżetu i jego zmiany •
• 2.1. Budżety jednostek samorządu terytorialnego •
• 2.2. Wykonanie budżetów przez gminy •
• 2.3. Wykonanie budżetu przez miasto stołeczne Warszawa •
• 2.4. Wykonanie budżetów przez miasta na prawach powiatu •
• 2.5. Wykonanie budżetów przez powiaty •
• 2.6. Wykonanie budżetów przez województwa samorządowe •
• 3.1. Związki międzygminne •
• 3.2. Związek powiatów •

Wstęp | Część I - streszczenie | Część I - pełny tekst | Część II - streszczenie | Część II - pełny tekst