Część I Sprawozdania z działalności RIO |
10. Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych (KRRIO) działa na podstawie art. 25a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych (od 1998 r.). W jej skład wchodzą prezesi regionalnych izb obrachunkowych oraz po jednym reprezentancie kolegium każdej izby (32 osoby). Ustawodawca, w ust. 1 art. 25a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zadania KRRIO określił następująco:
przedstawianie Prezesowi Rady Ministrów wniosków dotyczących zmian w przepisach prawnych regulujących komunalną gospodarkę finansową, przedkładanie właściwemu dysponentowi części budżetowej wniosków do projektu budżetu państwa w części obejmującej izby, upowszechnianie dorobku i doświadczeń izb, uzgadnianie planów i programów szkoleń pracowników izb, koordynowanie planów i programów kontroli, przedkładanie corocznie Sejmowi i Senatowi w terminie do 30 czerwca sprawozdań z działalności izb i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego. Pracami Rady kieruje i reprezentuje ją na zewnątrz przewodniczący, wybierany na dwuletnie kadencje spośród jej członków. Jego dwaj zastępcy wybierani są według tych samych zasad. Swoje zadania ustawowe Krajowa Rada realizuje w opa rciu o regulamin, zatwierdzony przez Prezesa Rady Ministrów.W 2001 r. odbyły się trzy posiedzenia plenarne KRRIO. W porządku obrad pierwszego posiedzenia (21-23 marca 2001 r.) były między innymi:
informacja o pracach nad Sprawozdaniem dla Sejmu i Senatu RP, podjęcie uchwały w sprawie wniosków do projektu budżetu państwa w cz. 80 na 2002 rok, informacje przewodniczących Komisji o działaniach Komisji w 2000 r. i planach pracy na 2001 rok. Podczas drugiego posiedzenia KRRIO (29 i 30 maja 2001 r.) przyjęła przygotowane dla Sejmu i Senatu RP Sprawozdanie z działalności rio i wykonania budżetu przez jst w 2000 r. oraz zapoznała się z informacjami przewodniczących Komisji o ich pracach. Na trzecim posiedzeniu (11 i 12 września 2001 r.) KRRIO przyjęła informacje przewodniczących Komisji:
Ponadto KRRIO zapoznała się z informacjami przewodniczących Komisji o ich pracach oraz z informacją o zaawansowaniu prac nad serwerem internetowym. Czwarte posiedzenie KRRIO, planowane na grudzień, zostało odwołane z uwagi na poważne trudności budżetowe izb. Współpraca KRRIO z innymi instytucjami Pismem z 11 października 2000 r. poseł Barbara Imiołczyk, przewodnicząca Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Sejmu RP, zwróciła się do KRRIO z prośbą o przekazanie wykazu jednostek samorządu terytorialnego, które zaciągnęły kredyty na pokrycie zobowiązań wynikających ze znowelizowanej Karty Nauczyciela. W porozumieniu i we współdziałaniu z regionalnymi izbami obrachunkowymi Krajowa Rada przygotowała dwa obszerne raporty, szczegółowo analizujące zagadnienie o zasadniczej wadze zarówno dla budżetu państwa i jst a dotyczące ustalenia wielkości zobowiązań zaciągniętych przez jst na zwiększone wypłaty dla nauczycieli, dla których nie było pokrycia w rezerwach budżetu państwa.Pierwszy raport otrzymała Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przy piśmie z 13 grudnia 2000 r. w postaci opracowania "Kredyty i pożyczki zaciągnięte na sfinansowanie skutków znowelizowanej Karty Nauczyciela według stanu na 20 października 2000 r. - prognoza do końca 2000 roku". Raport ten przewodniczący KRRIO przekazał też do Ministerstwa Finansów, które uz yskało pełny obraz o zaangażowaniu środków przez jst. Efektem raportu było pismo ministra finansów do szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z 21 grudnia 2000 r., zawierające prośbę o zorganizowanie spotkania z prezesami RIO jeszcze w I połowie stycznia 2001 roku. Do spotkania doszło 12 stycznia 2001 r. - z udziałem m. in. wiceministrów: finansów, spraw wewnętrznych i administracji, edukacji narodowej, wiceprezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz prezesów izb. Ministerstwo Edukacji Narodowej wystąpiło z prośbą o przeprowadzenie kontroli w jst dotyczącej rzeczywistej wielkości środków kierowanych na podwyżki dla nauczycieli z budżetów jst. Uczestnicy konferencji zostali poinformowani, że w lutym zostanie przygotowany przez KRRIO drugi raport w sprawie kredytów, obejmujący wykorzystanie kredytów w 2000 r. i planowane kredyty na 2001 rok, wraz z kosztami ich pozyskania. Raport taki został przygotowany i przekazany zarówno Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej jak i Ministerstwu Finansów 22 lutego 2001 roku.W dniu 6 marca 2001 r. przewodniczący KRRIO wziął udział w Seminarium dla sekretarzy i skarbników, zorganizowanym przez przewodniczącą Sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Barbarę Imiołczyk, i prof. Je rzego Regulskiego.29 marca przewodniczący KRRIO wziął udział w posiedzeniu Komisji Kontroli Państwowej. Przedstawił stanowisko RIO w sprawie dotychczasowej współpracy z NIK. Przewodniczący Krajowej Rady i przewodniczący Komisji Analiz Budżetowych 27 czerwca 2001 r. wręczyli szefowi Kancelarii Sejmu i szefowi Kancelarii Senatu egzemplarze Sprawozdania KRRIO (egzemplarze dla posłów i senatorów przekazano w tym samym dniu). W dniu 25 kwietnia 2001 r. doszło do spotkania przewodniczącego KRRIO i obu zastępców z Ministrem Finansów, Jarosławem Baucem. W trakcie spotkania omówiono trzy zagadnienia:
nowelizację ustawy o finansach publicznych, projekt przygotowany przez MF (po uzgodnieniach międzyresortowych). Podczas spotkania Minister Finansów podkreślił kluczową rolę rio w systemie nadzoru i kształtowania finansów publicznych i stwierdził, że współpraca z KRRIO daje ministerstwu możliwość szybkiej i skutecznej oceny sytuacji wszystkich jst w skali całego kraju. W listopadzie 2001 r. dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego Ministerstwa Finansów zwróciła się do KRRIO z prośbą o podjęcie rozmów w sprawie uzgodnienia zasad współpracy w związku z planowaną rozbudową systemu informatycznego dotyczącego sprawozdawczości budżetowej jst. 22 listopada 2001 r. przewodniczący KRRIO spotkał się w Ministerstwie Finansów z wiceministrem Jackiem Uczkiewiczem i p.o. dyrektora Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego Zdzisławą Wasążnik. Uzgodniono, że należy przygotować projekt oficjalnego porozumienia między Ministerstwem Finansów a KRRIO w sprawie modernizacji i rozbudowy systemu informatycznego dotyczącego sprawozdawczości budżetowej. Po tym spotkaniu przygotowany został przez Ministerstwo Finansów projekt porozumienia, które ostatecznie zostało podpisane w Warszawie 6 grudnia 2001 roku. 7 grudnia 2001 r. wiceminister finansów Jacek Uczkiewicz zwrócił się do Krajowej Rady z prośbą o przygotowanie materiału zawierającego ocenę ze strony rio przepływów środków finansowych do budżetów jst, jak również z budżetów jst do innych odbiorców. 18 grudnia 2001 r. przekazano opracowanie do Ministerstwa Finansów. Krajowa Rada Izb Rolniczych pismem z 7 maja 2001 r. zwróciła się do przewodniczącego KRRIO z prośbą o pomoc, przez zwrócenie się do regionalnych izb obrachunkowych w sprawie egzekwowania wpłat przez gminy 2% kwot wpływu z podatku rolnego do właściwych Izb Rolniczych. 21 maja 2001 r. w tej sprawie skierował pismo do prezesów Izb także szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Maciej Musiał. Po przekazaniu przez przewodniczącego KRRIO prezesom Izb kopii wystąpienia Krajowej Rady Izb Rolniczych i pisma preze sa RIO we Wrocławiu, przesłanego do gmin na Dolnym Śląsku, Izby przyczyniły się - mimo braku wystarczających przepisów wykonawczych - do przekazywania przez gminy Izbom Rolniczym jeszcze w 2001 r. 2% wpływów z podatku rolnego.KRRIO na IV Kongresie EURORAI W dniach 8-9 października 2001 roku w Grazu w Austrii odbył się IV Kongres EURORAI, w którym uczestniczyli: prezes RIO w Bydgoszczy, oraz prezes i zastępca prezesa RIO w Szczecinie. Kongres w Grazu, po Kongresie w Strasburgu w 1998 roku, był drugim, w którym uczestniczyli przedstawiciele polskich regionalnych izb obrachunkowych. Uczestniczący w Kongresie przygotowali informacje o działalności regionalnych izb obrachunkowych w Polsce oraz o dostosowaniu ustawy o zamówieniach publicznych do ustawodawstwa UE.
Wydatki na działalność KRRIO w latach 2000 i 2001 Planowane i zrealizowane wydatki KRRIO w latach 2000 i 2001
Planowane i wykonane wydatki na KRRIO w roku 2001 były wyraźnie niższe od wydatków w 2000 roku. Należy przypomnieć, że planując wydatki na 2001 rok w połowie 2000 r. KRRIO znalazła się w sytuacji nadzwyczaj trudnej. Minister Finansów zaplanował bowiem (w wersji projektu budżetu z 28 lipca 2000 r.), że cz. 80 budżetu będzie nominalnie (!) niższa niż budżet na rok 2000. W tej sytuacji nie można było planować wydatków na KRRIO nawet na poziomie roku 2000. Wprawdzie ostatecznie cz. 80 budżetu państwa na 2001 rok uchwalona przez parlament była wyższa niż wykonanie roku 2000, ale blokowanie wydatków od lipca 2001 r. a następnie zmniejszenie budżetów Izb spowodowało bardzo poważne problemy z wykonaniem przez nie zadań ustawowych. Ze skromnych środków pozostających do dyspozycji przewodniczącego KRRIO pokryto koszty pobytu członków KRRIO na posiedzeniu Krajowej Rady, które odbyło się 11 i 12 września 2001 roku. Brak środków w "budżecie" KRRIO i bardzo trudna sytuacja finansowa poszczególnych Izb spowodowały, że przewodniczący KRRIO, po konsultacji z zastępcami, podjął decyzję o niezwoływaniu w grudniu 2001 r. posiedzenia KRRIO, mimo obowiązku wynikającego z Regulaminu KRRIO. Komisje KRRIO W Krajowej Radzie działa pięć stałych Komisji: Legislacji i Orzecznictwa, Koordynacji Kontroli, Analiz Budżetowych, do Spraw Budżetów Regionalnych Izb Obrachunkowych, Szkoleń, Informacji i Promocji. Komisja Legislacji i Orzecznictwa opracowała odpowiedzi na szereg wystąpień dotyczących zakresu nadzoru regionalnych izb obrachunkowych, przekazała uwagi de lege ferenda do sprawozdania KRRIO dla Sejmu i Senatu, opiniowała zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustawie o finansach publicznych i ustawach ustrojowych dotyczących samorządu terytorialnego oraz opiniowała i współuczestniczyła w tworzeniu rozporządzeń Ministra Finansów dotyczących sprawozdawczości budżetowej oraz programu komputerowego dotyczącego sprawozdawczości dla gmin. Przedstawiciele Komisji uczestniczyli w posiedzeniach komisji sejmowych Samorządu Terytorialnego i Polityki Społecznej. Komisja Koordynacji Kontroli opracowała propozycje tematów kontroli koordynowanych i testów do nich oraz kontynuowała prace nad zakresem kontroli kompleksowych przeprowadzanych w jednostkach samorządu terytorialnego przez regionalne izby obrachunkowe. Współpracowała przy tym ściśle z naczelnikami wydziałów kontroli gospodarki finansowej Izb. Komisja Analiz Budżetowych jako główne zadanie przyjęła koordynowanie prac Krajowej Rady nad sprawozdaniem dla Sejmu i Senatu z działalności regionalnych izb obrachunkowych i wykonania budżetu przez jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto, Komisja koordynowała prace analityczne nad finansami jednostek samorządu terytorialnego o zasięgu ogólnokrajowym, ściśle współpracując ze wszystkimi Izbami. Przewodniczący Komisji, reprezentując KRRIO na Forum Skarbników Powiatów (Warszawa, październik 2001) omówił wdrażanie nowego systemu sprawozdawczości budżetowej jst. Komisja ds. Budżetów Regionalnych Izb Obrachunkowych przygotowała m. in. projekt wniosków KRRIO do projektu budżetu państwa w cz. 80 (regionalne izby obrachunkowe). Podejmowała starania o środki budżetowe tak, aby możliwe było wykonanie przez Izby ich zadań ustawowych. |